εθνική μας διαδήλωση

Tου Πασχου Μανδραβελη

Xθες το μεσημέρι στο κέντρο της Αθήνας η ταλαιπωρία χτύπησε για μια ακόμη φορά κόκκινο. Οι κεντρικοί δρόμοι ήταν κλειστοί, ενώ τριγύρω επικρατούσαν οι συνήθεις συνθήκες της κολάσεως. Χιλιάδες οδηγοί μέσα στο λιοπύρι, στρίμωχναν τα αυτοκίνητά τους, κόρναραν κι έβριζαν με την ελπίδα να κερδίσουν ένα μέτρο. Πολλοί αναρωτήθηκαν αν ήταν η ΓΣΕΕ που διαδήλωνε για τις ελαστικές σχέσεις εργασίας ή ο σύνδεσμος καραγωγέων για τη συρρίκνωση του επαγγέλματός τους. Αλλοι φαντάζονταν φοιτητές που διαμαρτύρονταν για την αξιολόγηση των πανεπιστημίων και το άρθρο 16, κι άλλοι την παλιά ηγεσία της ΠΟΣΔΕΠ που αποφάσισε να καταλάβει το κέντρο επειδή έχασε το προεδρείο της Ομοσπονδίας. Φευ! Αυτή τη φορά η ταλαιπωρία δεν είχε χρώμα κόκκινο, αλλά γαλανό. Εργάσιμη μέρα, η πολιτεία έκλεισε το κέντρο της Αθήνας για να κάνει την εξαμηνιαία εθνική της διαδήλωση, αυτή που ονομάζουμε «παρέλαση».

Κάποιοι μπορεί να ενοχληθούν από τον όρο «διαδήλωση», αλλά η παρέλαση είναι ακριβώς αυτό: η δημόσια δήλωση για το «εθνικό φρόνημα» της μαθητιώσας νεολαίας της χώρας. Οπως την ημέρα της 17ης Νοεμβρίου χιλιάδες διαδηλώνουν στη μνήμη των δολοφονηθέντων από τη δικτατορία και διατρανώνουν το «ποτέ πια», έτσι και στις 28 Οκτωβρίου και 25 Μαρτίου κάθε έτους χιλιάδες παιδιά (εκουσίως ή ακουσίως) δηλώνουν το εθνικό τους φρόνημα. Για την άκριβεια το διαδηλώνουν…

Το ερώτημα είναι αν και κατά πόσο αυτή η διαδήλωση εξυπηρετεί τους στόχους για τους οποίους θεσπίστηκε. Ακόμη κι αν ξεχάσουμε τις καταβολές της (στην Ελλάδα θεσπίστηκε από την δικτατορία του Μεταξά) υπάρχει ένα ερώτημα αξιοποίησης του χρόνου των μαθητών και του χώρου της πόλης. Δηλαδή, είναι προτιμότερο να χάνεται μια επιπλέον μέρα διδασκαλίας για να περπατούν οι μαθητές με τη σημαία στους δρόμους ή μήπως πρέπει αυτή η μέρα να αφιερώνεται σε διαλέξεις για το μοναδικό γεγονός -όχι μόνο της δικής μας- της παγκόσμιας ιστορίας; Μήπως αντί να παρελαύνουν οι μαθητές είναι προτιμότερο να μάθουν γιατί παρήλαυναν οι πατεράδες τους; Και αν για κάποιους περίεργους ή μεταφυσικούς λόγους θεωρήσουμε ότι η παρέλαση των μαθητών είναι αναγκαία, αυτή πρέπει να γίνεται εργάσιμη μέρα κλείνοντας τους κεντρικούς δρόμους; Δεν θα μπορούσε να γίνει ανήμερα της αργίας ή στο Παναθηναϊκό Στάδιο; Εστω σε ένα δευτερεύοντα δρόμο; Ετσι κι αλλιώς οι περισσότεροι Ελληνες γίνονται κοινωνοί των παρελάσεων από την τηλεόραση.

Στην Ελλάδα επικρατεί μια αντιπαραγωγική λατρεία των παραδόσεων. Ή εκείνων που βαφτίζονται παραδόσεις. Είναι σίγουρο ότι αν κάποιοι σήμερα θεσπίσουν παρέλαση για τη Μέρα της Γης, σε λίγα χρόνια θα θεωρείται ιεροσυλία κάθε σκέψη κατάργησής της. Αναχρονιστικοί θεσμοί και εκδηλώσεις διατηρούνται ανέπαφα διότι κανείς δεν εξετάζει αν εξυπηρετούν τον λόγο για τον οποίο θεσπίστηκαν ή αν τελικά κάνουν μεγαλύτερη ζημιά από το όποιο όφελος είχαν στο παρελθόν. Κι αυτό ισχύει από το πανεπιστημιακό άσυλο, μέχρι τις παρελάσεις. Και στο κάτω κάτω της γραφής από την στιγμή που ζητάμε θυσίες ακόμη και στο δικαίωμα της διαδήλωσης από τους πολίτες που έχουν κάποια αιτήματα, υπάρχει λόγος η Πολιτεία να δίνει το κακό παράδειγμα κλείνοντας το κέντρο δύο φορές το χρόνο σε εργάσιμη ημέρα;