Deutsche Bank: Δημοψήφισμα το βασικό σενάριο

Τρεις πρόσφατες εξελίξεις στην εγχώρια (ελληνική) πολιτική σκηνή εμφανίζουν τελικά ότι τα πράγματα γίνονται λίγο πιο θετικά, σχολιάζει σε ανάλυσή της η Deutsche Bank στην οποία ωστόσο περιλαμβάνει την διεξαγωγή δημοψηφίσματος ως το βασικό σενάριο.

Η Deutsche Bank αναφέρεται πρώτον στο ότι οι δημοσκοπήσεις αρχίζουν να αλλάζουν. Μετά από τις πρώτες εβδομάδες της περιόδου του «μήνα του μέλιτος» το εκλογικό σώμα γίνεται πιο επιφυλακτικό στην διαπραγματευτική στρατηγική της κυβέρνησης, όπως αποτυπώνεται στα μειούμενα ποσοστά δημοτικότητας για την κυβέρνηση και τον ίδιο τον Αλ. Τσίπρα. Μεταξύ της ρήξης ή της συμφωνίας, άνω του 70% επιθυμεί τη συμφωνία.

Η δεύτερη εξέλιξη είναι ότι η διαπραγματευτική ομάδα της κυβέρνησης έχει αναδιοργανωθεί. Οι συνομιλίες έχουν πληγεί από την έλλειψη διαπραγματευτικής εμπειρίας καθώς και από επίμονες λειτουργικές δυσκολίες. Οι επικεφαλής των θεσμών διαπραγματεύονται επί μακρόν από τις Βρυξέλλες ή το Παρίσι, με τις τεχνικές ομάδες στην Αθήνα να αντιμετωπίζουν δυσκολίες πρόσβασης στα στοιχεία και στα υπουργεία. Επίσης, νέοι αξιωματούχοι έχουν τώρα αναλάβει μεγαλύτερο ρόλο, και όλη η ομάδα έχει διευρυνθεί σε μέγεθος. Αυτές οι αλλαγές ίσως βοηθήσουν τις διαπραγματεύσεις αλλά δεν είναι game changer. Το μεγαλύτερη εμπόδιο σε μια συμφωνία είναι η απόσταση στα θέματα που έχουν σημασία, και κυρίως στις συντάξεις, και στα δημοσιονομικά μέτρα για φέτος. Και πάλι, η αλλαγή μετά από έντονες πιέσεις στο περιθώριο από την Ευρώπη, σηματοδοτεί μια κίνηση προς μια πιο μετριοπαθή κατεύθυνση, τουλάχιστον σε ό,τι αφορά την προσέγγιση.

Τρίτο και πιο σημαντικό, ο πρωθυπουργός έδωσε μια συνέντευξη την Δευτέρα το βράδυ, στην οποία επιβεβαιώθηκε το αδιέξοδο σε κρίσιμα σημεία, ωστόσο οι δηλώσεις του αναφορικά με την διαπραγματευτική στρατηγική ήταν πιο σημαντικά. Όταν ερωτήθηκε εάν απαιτηθεί μια συμφωνία που να παραβιάζει τις προεκλογικές υποσχέσεις, ο Αλ. Τσίπρας δήλωσε ότι προτιμώμενη οδός θα ήταν ένα δημοψήφισμα, αποκλείοντας τις εκλογές. «Θεωρούμε ότι αυτό είναι σημαντικό για δύο λόγους: πρώτον, σηματοδοτεί ότι μια συμφωνία που παραβιάζει τις κόκκινες γραμμές της κυβέρνησης είναι πιθανό να συζητηθεί ενεργά. Δεύτερον, ήταν η πρώτη φορά που ο πρωθυπουργός έδωσε μια συγκεκριμένη στρατηγική για να σπάσει το τωρινό αδιέξοδο».

Σε μια πρόσφατη ανάλυση της γερμανικής τράπεζας πριν από ένα μήνα, η Deutsche Bank είχε κάνει λόγο για τρία πιθανά σενάρια έκβασης της τρέχουσας κρίσης. Αποτυχία συμφωνίας, που θα ακολουθείται από αναστολή της χρηματοδότησης του ELA στις ελληνικές τράπεζες και την επιβολή capital controls, μια συμφωνία την τελευταία στιγμή που θα απαιτεί μια αλλαγή στον κυβερνητικό συνασπισμό ή μια κυβέρνηση ενότητας, ή μια απρόθυμη συμφωνία που θα ακολουθείται από ένα δημοψήφισμα.

Οι εξελίξεις τις τελευταίες εβδομάδες έχουν καταστήσει πιο πιθανό το τελευταίο αποτέλεσμα, και η διεξαγωγή ενός δημοψηφίσματος φαίνεται τώρα κατά 50% πιθανό: η κυβέρνηση θα μπορούσε να πετύχει μια απρόθυμη συμφωνία με την Ευρώπη, την οποία θα ακολουθούσε ένα εθνικό δημοψήφισμα για λαϊκή έγκριση. Από όλα τα πιθανά σενάρια, «η εκτίμησή μας είναι ότι ένα δημοψήφισμα θα ήταν το πιο θετικό. Για να λάβει χώρα, υποθέτουμε ότι απαιτεί σαφή κυβερνητική στήριξη, και ευρεία υποστήριξη από τα άλλα πιο μετριοπαθή πολιτικά κόμματα. Ως τέτοιο, θα ήταν πολύ πιθανό να περάσει ενώ θα ήταν ένας καταλύτης για την συμμετοχή περισσότερων μετριοπαθών κομμάτων στην κυβέρνηση».

Προειδοποιεί ωστόσο ότι οι κίνδυνοι για αυτό το βασικό σενάριο παραμένουν υψηλοί. Η κυβέρνηση ίσως προσπαθήσει να περάσει μια συμφωνία από το κοινοβούλιο χωρίς να πάει σε λαϊκή ψηφοφορία, το οποίο θα μπορούσε να οδηγήσει σε πολύ ευμετάβλητες πολιτικές, χωρίς να αποκλείεται να υπήρχε και αλλαγή στον κυβερνητικό συνασπισμό ή μια κυβέρνηση εθνικής ενότητας (20% πιθανότητα). Πιο σημαντικό, οι συνεχιζόμενες καθυστερήσεις στις διαπραγματεύσεις και/ή μια κατά λάθος χρεοκοπία, ανεπαρκής χρόνος διεξαγωγής δημοψηφίσματος/αλλαγή κυβέρνησης ή μια απόφαση απόρριψης της συμφωνίας, πιθανότατα θα οδηγούσαν σε αναστολή της χρηματοδότησης της ΕΚΤ προς τις ελληνικές τράπεζες (30% πιθανότητα).

Σε αυτό το μέτωπο, ο Draghi έχει προσφάτως αφήσει να εννοηθεί ότι μι8α αλλαγή στα haircuts των collaterals που απαιτούνται για την χρηματοδότηση από τον ELA είναι πιθανή, ενώ μια απόφαση αναμένεται στη συνεδρίαση της 8ης Μαΐου της ΕΚΤ. Ακόμη και συμβεί μια τέτοια αλλαγή, δεν θα περιμέναμε να γνωστοποιηθούν τα όρια του ELA ή να ανακαλυφθούν σχετικά σύντομα: η ΕΚΤ είναι απίθανο να κόψει προληπτικά τον ELA, αφήνοντας χώρο για την πολιτική διαδικασία να εξελιχθεί στις επόμενες εβδομάδες.

Συνολικά, εκτιμά ότι το κρίσιμο σημείο για μια συμφωνία θα καθοριστεί από τον χρόνο, όταν η ελληνική κυβέρνηση εξαντλήσει τα ταμειακά της διαθέσιμα. Μια εκταμίευση από τους πιστωτές θα έλθει μόνο μετά από μια πλήρη συμφωνία και έγκριση από την Βουλή σειράς συμφωνηθέντων prior actions.

Η ρευστότητα στο μεταξύ συνεχίζει να αποστραγγίζεται. Υπάρχουν αντικρουόμενα δημοσιεύματα για το εάν είναι διαθέσιμο αρκετό ρευστό για να πληρωθεί η δόση προς το ΔΝΤ στις 12 Μαΐου. «Η εκτίμησή μας είναι ότι αυτή η πληρωμή είναι πιθανή, αφήνοντας στη συνέχεια αρκετό χώρο μέχρι τις πρώτες εβδομάδες του Ιουνίου για να έλθει το αποτέλεσμα από τη διαπράγματευση».

Συνολικά, αρχίζει να φαίνεται μια αχτίδα ήλιου. Αλλά παραμένουν αρκετά ρίσκα, και ο χρόνος τελειώνει, τονίζει η Deutsche Bank.