Όσα προφήτευσε ο Κωνσταντίνος Μητσοτάκης για την κρίση

Ο Κωνσταντίνος Μητσοτάκης αγαπήθηκε από πολλούς, πολεμήθηκε δε από άλλους τόσους. Ακόμη περισσότεροι τον δικαίωσαν, ενδεχομένως, αφού εγκατέλειψε την Πρωθυπουργία (1993) και τερμάτισε την κοινοβουλευτική του σταδιοδρομία, μετά από 58 χρόνια παρουσίας στη Βουλή τον Ιανουάριο του 2004.

Ουδείς, ωστόσο, αμφισβητεί ότι στη μακρά του διαδρομή στα πολιτικά πράγματα της χώρας, ο Μητσοτάκης άφησε βαθύ αποτύπωμα στην πορεία της χώρας.

Ευλόγως, τον Ιούλιο του 2014, στο πλαίσιο της συμπλήρωσης 40 ετών από τη Μεταπολίτευση, η Καθημερινή τον συμπεριέλαβε μεταξύ των πολιτικών ηγετών από τους οποίους ζήτησε να καταθέσουν τον απολογισμό της τεσαρακονταετίας αλλά και τις σκέψεις τους για την ανάγκη μετασχηματισμού της ελληνικής πολιτείας και κοινωνίας. Μέσα από την αφήγηση ενός πολιτικού που δεν φοβήθηκε το πολιτικό κόστος, όχι μόνον καταγράφονται οι ζυμώσεις που οδήγησαν στο πρώτο Σύνταγμα του 1974, οι βασικές διατάξεις του οποίου ισχύουν μέχρι σήμερα, αλλά και η αγωνία του 96χρονου τότε Μητσοτάκη για την πορεία της χώρας και τις ουσιαστικές, ενίτοτε και επώδυνες, προσαρμογές που πρέπει να γίνουν.

Η συνέντευξη δημοσιεύτηκε στις 20 Ιουλίου του 2014 και τα ηχητικά της αποσπάσματα έρχονται για πρώτη φορά στη δημοσιότητα.

Ο Μητσοτάκης περιγράφει τις συναντήσεις με τον Καραμανλή και το κλίμα, λίγο πριν την κυπριακή τραγωδία που οδήγησε στην πτώση της Χούντας. «Δύο μήνες πριν από τον Ιούλιο του ’74, είχα πάει στο Παρίσι και είχα άλλη μία συνάντηση με τον Καραμανλή, η ατμόσφαιρα ήταν μαύρη, απελπισμένη… και ο Καραμανλής ήταν απελπισμένος, η μεγαλύτερη μαυρίλα για εμάς ήταν στις παραμονές της κυπριακής τραγωδίας, η οποία δυστυχώς προϋπήρξε για να πέσει η χούντα». Είναι η τελευταία, από τις πολλές συναντήσεις Καραμανλή – Μητσοτάκη στο Παρίσι κατά τη διάρκεια της επταετίας. Ο Μητσοτάκης του αναγγέλλει ότι θα επιστρέψει. «Θα γυρίσω στην Ελλάδα, αλλά θα μπω φυλακή». Και πράγματι συλλαμβάνεται από το καθεστώς Ιωαννίδη και απελευθερώνεται μόνον τα μεσάνυχτα της βραδιάς που επιστρέφει ο Καραμανλής. «Ημουν ο τελευταίος Ελληνας πολιτικός ο οποίος απελευθερώθηκε εκείνο το βράδυ, αργά τη νύχτα. Οπως επληροφορήθην με θυμήθηκαν στο συμβούλιο πολιτικών αρχηγών ο Στέφανος Στεφανόπουλος και ο Σπύρος Μαρκεζίνης και έδωσαν εντολή στους στρατηγούς να με αφήσουν ελεύθερο. Και, πράγματι, απελευθερώθηκα τα μεσάνυχτα της βραδιάς που επέστρεψε θριαμβευτής ο Καραμανλής».

Η λύση Καραμανλή και ο Μίκης

«Στη διάρκεια της δικτατορίας, υπήρξα στενός συνεργάτης του Καραμανλή… Είχα κάνει μία δήλωση, επ’ ευκαιρία του τότε σχεδίου Συντάγματος (σ.σ. 1968), όπου είχα πει ότι η λύση του ελληνικού πολιτικού προβλήματος δεν μπορεί να είναι παρά να επανέλθει ο νόμιμος αρχηγός του κράτους, ο τότε βασιλεύς, και ο Καραμανλής να φτιάξει οικουμενική κυβέρνηση εθνικής σωτηρίας. Ηταν η περίφημη “λύση Καραμανλή”, για την οποία αγωνίστηκα και η οποία τελικά επεβλήθη», προσέθετε ο Κωνσταντίνος Μητσοτάκης, υπογραμμίζοντας την κρίσιμη – για την αποδοχή της λύσης – παρέμβαση του Μίκη Θεοδωράκη.

Για τη Μεταπολίτευση και τις αδυναμίες του Συντάγματος

«Και μόνον το γεγονός ότι έβαλε την Ελλάδα στην Ευρώπη φτάνει για να δικαιώσει ιστορικά απολύτως τη Μεταπολίτευση», αναφέρει. «Η Μεταπολίτευση εγκαθίδρυσε για πρώτη φορά μία σταθερή δημοκρατία στην Ελλάδα η οποία δεν κινδύνευσε και δεν κινδυνεύει. Παρά τις βαριές αδυναμίες που είχε το Σύνταγμα, ήταν βαθύτατα δημοκρατικό και εγκαινίασε μία καινούργια περίοδο για την Ελλάδα, περίοδος η οποία βέβαια, έχω την αίσθηση, φτάνει στο τέλος της».

Εκλογή Προέδρου από το Λαό

Στην ίδια συνέντευξή του, ο Μητσοτάκης είχε αναδείξει ως ένα βασικό μειονέκτημα του Συντάγματος το ότι έχει δημιουργήσει ένα πρωθυπουργοκεντρικό σύστημα χωρίς ισορροπίες αλλά και ότι παρέχει δυνατότητες, μέσω της πρόβλεψης για εκλογή Προέδρου με 180 βουλευτές, για διάλυση της Βουλής και διακοπή του ομαλού κοινοβουλευτικού βίου. «Είναι γελοίο φαινόμενο να αλλάζουμε άποψη για την εκλογή Προέδρου Δημοκρατίας καταπώς μας συμφέρει». «Πρέπει να σταθεροποιήσουμε, κατά το δυνατόν, την περίοδο της διακυβέρνησης, τη θητεία της κάθε Βουλής… Η σύνδεση των εκλογών με την αδυναμία εκλογής Προέδρου ήταν λάθος. Σήμερα, επιτέλους, πολλοί το δέχονται ότι πρέπει να διορθωθεί… δεν υπάρχει άλλη λύση από την εκλογή Προέδρου από τον λαό, προς την οποία θα πρέπει να βαδίσουμε».

«Η Ελλάς δεν βγαίνει από την κρίση χωρίς βαθιά συνταγματική αναθεώρηση»

«Η Ελλάς δεν βγαίνει από την κρίση αν δεν γίνει μια βαθιά συνταγματική αναθεώρηση. Την εποχή εκείνη που κατηρτίσθη το Σύνταγμα μπορεί να εδικαιολογούντο τα πράγματα. Η πραγματικότητα έχει αλλάξει και απαιτείται μία αναθεώρηση, η οποία έχει πολλά να λύσει», είναι η χαρακτηριστική του αναφορά. «Υπάρχουν ζητήματα που ταλαιπωρούν τη χώρα κατά τρόπο τραγικό, φερ’ ειπείν το πρόβλημα της ποινικής ευθύνης των υπουργών, αλλά και η ανάγκη να οριοθετήσουμε τις εξουσίες και ειδικά τη δικαστική», σημειώνει, επιμένοντας στη συγκρότηση Συνταγματικού Δικαστηρίου. «Δεν μπορεί η δικαστική εξουσία να τινάζει στον αέρα την οικονομική πολιτική με αποφάσεις καθαρά οικονομικού περιεχομένου, δεν είναι δυνατόν να υπάρχει αβεβαιότητα στις επενδύσεις και στην οικονομική δραστηριότητα γιατί το ΣτΕ και το κάθε δικαστήριο έχει τη δυνατότητα να κηρύξει κάθε νόμο αντισυνταγματικό…», επιχειρηματολογεί.

Στην Ελλάδα κοιτάμε τα δελτία των οκτώ, δεν βλέπουμε μακρύτερα

Κλείνοντας εκείνη τη συνομιλία, ο Μητσοτάκης αναλύει την ανατροπή των δεδομένων παγκόσμιων ισορροπιών και σχολιάζει την εικόνα παρακμής που εμφανίζει το πολιτικό σύστημα και, μάλιστα, σημειώνει ότι αυτό συμβαίνει όχι μόνον σε εθνικό αλλά σε παγκόσμιο επίπεδο. Σχολιάζει δε ότι το μεγαλύτερο πρόβλημα της χώρας είναι ότι «βλέπουμε το σήμερα, τί θα πουν τα δελτία των οκτώ και δεν βλέπουμε μακρύτερα».