Ανοίγοντας τη συνέντευξη Τύπου σε Έλληνες και ξένους δημοσιογράφους, στο πλαίσιο της συμμετοχής του στην ετήσια Σύνοδο της Παγκόσμιας Τράπεζας και του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου (ΔΝΤ), ο κ. Παπακωνσταντίνου τόνισε ότι οι ξένοι βλέπουν την μεγάλη πρόοδο που έχει επιτευχθεί το τελευταίο πεντάμηνο με την υλοποίηση των πολιτικών που προβλέπονται στο πρόγραμμα της τριετούς οικονομικής προσαρμογής και περιμένουν τα επόμενα βήματα.
PAPACONSTANTINOU: Compared to four months ago when I was last giving a press conference here, the room is much smaller and the interest is much smaller and I think this is a very positive sign in the sense that in those four months a lot has happened. We have, as you know, a program we assigned to. This program entails a very serious fiscal consolidation, most of it in 2010 which is on track. We are meeting the targets and we are achieving the goals set in the program. These are all signs that we meet the targets and we are achieving the goals set in our program, which entails some long delayed structural reforms that are needed for our country. We finished significant pension reform. We are in the process of finishing labor market reform, opening up closed professions, restructuring state owned enterprises with our privatization agenda. These are all signs that the productive capacity of the economy will be increasing the next few years. Also, an arm of the program has to deal with the stability of the Greek financial system – I think that everyone would agree that we are in a much better situation here than we were a few months ago.
We are not “out of the woods” yet, but everybody seems to recognize the progress made and the resolve this government has shown by being very very clear about what the agenda is, since this agenda is the only possible way of getting out of the difficulties that we have. So we intent to continue on the same road.
Now I’d be happy to answer your questions.
QUESTION: As someone who was here four months ago, when this room was packed, I heard what you said that investors will lose their shirts if they bet against Greece. Do you feel validated with the situation today?
PAPACONSTANTINOU: You have a good memory! I would turn it around and say that those who stuck it out, I see that they have returned, and I think that the smart money is beginning to realize that the Greek government bonds are now a good investment.
QUESTION (DOW JONES): When do you see yourself coming back to the market and in what way?
PAPACONSTANTINOU: Do remember that we are in the market with our t-bill rollovers every month. We have switched from quarterly to a monthly basis for those, in order to have a more continuous presence in the market and the reaction is good, and the latest one we issued at a better rate than the previous one was 7 times oversubscribed, and more than half – I think about 70% – by foreigners. We will continue to do that.
What we have in mind are two things: We have planned an issuance aimed at Greeks living abroad, which we call a Diaspora Bond, early next year, and a return with proper long term issues in the market, sometime next year. The exact timing will depend on how quickly the conditions normalize. We note with interest that at a time of turbulence and rising spreads for other peripheral European countries in the last couple of months, Greek spreads have tightened by about 200 points for the 10 year bond, and that is a good direction. So we are monitoring very carefully and we will take decisions depending on prevailing conditions.
QUESTION (DOW JONES): About the Diaspora Bond. How does that work?
PAPACONSTANTINOU: Well, obviously it’s open to more. It is a retail bond, in the sense that it is denominated in small enough quantities, to be able to reach people who want to have a sound investment and those who feel good about contributing to the country. Clearly it will be open to non Greeks as well, but it is the structure and the way it is sold through retail banking that distinguishes it from ‘normal’ issuances. And there is good precedence from other countries that shows that this is going to be the big ticket to return to the dead market, that this will be an important element in our return strategy.
– Now since there are no more questions in English I will answer a few questions from the Greek press.
(Μετάφραση του αγγλικού τμήματος)
ΥΠΟΥΡΓΟΣ: Θα αρχίσω λέγοντας ότι σε σύγκριση με τέσσερις μήνες πριν, που ήμουν πάλι εδώ και έδινα συν/ξη Τύπου, η αίθουσα είναι πολύ μικρότερη και το ενδιαφέρον πολύ μικρότερο και πιστεύω ότι αυτό είναι ένα θετικό σημάδι, με την έννοια ότι μέσα σε αυτούς τους τέσσερις μήνες έχουν γίνει πολλά. Έχουμε ένα πρόγραμμα, όπως ξέρετε, το οποίο συνεπάγεται μια σοβαρή δημοσιονομική προσαρμογή, κυρίως εντός του 2010 και η οποία βρίσκεται σε καλό δρόμο. Πετυχαίνουμε τους στόχους που έχουν τεθεί από το πρόγραμμά μας, το οποίο περιλαμβάνει την υλοποίηση ορισμένων πολύ καθυστερημένων δομικών αλλαγών που χρειάζεται η χώρα. Επιπλέον ολοκληρώσαμε σημαντική μεταρρύθμιση στο συνταξιοδοτικό. Βρισκόμαστε στην πορεία ολοκλήρωσης της μεταρρύθμισης στην αγορά εργασίας. Παράλληλα, προχωρούμε στο άνοιγμα των κλειστών επαγγελμάτων και στην αναδιάρθρωση των κρατικών επιχειρήσεων, στο πλαίσιο της ατζέντας των ιδιωτικοποιήσεων. Όλα αυτά είναι ενδείξεις πως η παραγωγική δυνατότητα της οικονομίας θα αυξάνεται στα επόμενα χρόνια. Επί πλέον ένας «βραχίονας» του προγράμματός μας σχετίζεται με την σταθερότητα του ελληνικού οικονομικού συστήματος και νομίζω ότι θα συμφωνήσουμε όλοι ότι η Ελλάδα βρίσκεται σε πολύ καλύτερη κατάσταση σήμερα από ό,τι πριν μερικούς μήνες. Βεβαίως, δεν έχουμε ακόμα βγει «έξω από το τούνελ», όμως, όλοι αναγνωρίζουν την πρόοδο που έχει συντελεστεί και την αποφασιστικότητα αυτής της κυβέρνησης, κυρίως με το να είναι απολύτως σαφής και ξεκάθαρη για την ατζέντα της, καθώς αυτή ακριβώς η ατζέντα είναι η μόνη δυνατή διέξοδος από τις σημερινές δυσκολίες. Επομένως, είμαστε αποφασισμένοι να συνεχίσουμε στον ίδιο ακριβώς δρόμο.
ΕΡΩΤΗΣΗ: Ως κάποια που ήταν εδώ πριν από τέσσερις μήνες, όταν η αίθουσα ήταν κατάμεστη, άκουσα που είπατε ότι όποιος στοιχηματίσει εναντίον της Ελλάδας θα χάσει. Αισθάνεστε δικαιωμένος με την κατάσταση τώρα;
ΥΠΟΥΡΓΟΣ: Έχετε πραγματικά καλή μνήμη!. Όμως, θα αντιστρέψω την ερώτησή σας και θα σας πω ότι όσοι επέμεναν να «ξεφορτωθούν» (τα ελληνικά ομόλογα) βλέπω ότι τώρα επιστρέφουν – και πιστεύω πως τα έξυπνα κεφάλαια αρχίζουν να συνειδητοποιούν πως τα ελληνικά κρατικά ομόλογα είναι πλέον μια καλή επένδυση»
DOW JONES: Πότε βλέπετε να επιστρέφετε στις αγορές και με ποιο τρόπο;
ΥΠΟΥΡΓΟΣ: Μην ξεχνάτε πως βρισκόμαστε στις διεθνείς αγορές με τα έντοκα γραμμάτιά μας κάθε μήνα πλέον, καθώς αλλάξαμε την έκδοσή τους από τρίμηνη σε μηνιαία, προκειμένου να έχουμε συνεχή παρουσία. Οι αντιδράσεις των επενδυτών είναι καλές – μάλιστα η τελευταία έκδοση υπερκαλύφθηκε 7 φορές και σχεδόν το 70% αγοράστηκε από ξένους. Επομένως, θα συνεχίσουμε αυτήν την πορεία. Ουσιαστικά έχουμε υπόψη μας δύο θέματα: Σχεδιάζουμε, πρώτον, μια έκδοση που προορίζεται για τους Έλληνες του εξωτερικού, που την ονομάζουμε Ομόλογο της Διασποράς στις αρχές του επόμενου έτους και δεύτερον, την έκδοση κανονικών μακροπρόθεσμων ομολόγων μέσα στο 2011. Βεβαίως, το πότε ακριβώς θα γίνει αυτό θα εξαρτηθεί από το πόσο γρήγορα θα ομαλοποιηθούν οι συνθήκες της αγοράς. Πάντως, παρατηρούμε με ενδιαφέρον πως σε μια περίοδο αναταράξεων και ανόδου των spreads για ορισμένες περιφερειακές χώρες της Ευρώπης τους τελευταίους δύο μήνες, η Ελλάδα είχε μείωση 200 μονάδων στο δεκαετές της ομόλογο. Και αυτό δείχνει πως είμαστε στην σωστή κατεύθυνση. Θα συνεχίσουμε την παρακολούθηση της κατάστασης με πολύ προσοχή και βεβαίως θα λαμβάνουμε αποφάσεις ανάλογα με τις συνθήκες.
DOW JONES: Σχετικά με το Ομόλογο της Διασποράς, πώς θα λειτουργήσει αυτό;
ΥΠΟΥΡΓΟΣ: Είναι εμφανές πως πρόκειται για ένα ομόλογο ανοικτό σε περισσότερους. Είναι λιανικό ομόλογο, το οποίο, διατίθεται σε μικρές αξίες, ώστε να έχει απήχηση σε επενδυτές που θέλουν να έχουν μια σοβαρή και σταθερή επένδυση αλλά και σε όλους αυτούς που θέλουν να βοηθήσουν την στήριξη της οικονομίας της χώρας. Βεβαίως, θα διατίθεται και σε ξένους επενδυτές, όμως, η δομή του και ο τρόπος διάθεσής του από το ελληνικό τραπεζικό σύστημα το διαφοροποιεί από μία συνηθισμένη ομολογιακή έκδοση. Πιστεύω πως είναι ένα θετικό προηγούμενο και για άλλες χώρες, ενώ δείχνει πως θα είναι η μεγάλη ευκαιρία για επιστροφή σε μια αγορά που για μας είναι τώρα νεκρή. Το γεγονός αυτό θ αποτελέσει σημαντικό στοιχείο της στρατηγικής μας για την επιστροφή στις αγορές.
ΔΗΛΩΣΗ ΣΤΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΚΑΙ ΕΡΩΤAΠΑΝΤΗΣΕΙΣ
ΥΠΟΥΡΓΟΣ: Το διήμερο αυτό στη σύνοδο του ΔΝΤ, είχα την ευκαιρία, πέρα από συναντήσεις στη Νέα Υόρκη με θεσμικούς επενδυτές, να έχω διμερείς συναντήσεις με ομολόγους μου, με τον Αμερικανό ομόλογό μου, το Ρώσο, τον Κινέζο, τον Ιταλό, είχα τη δυνατότητα να απευθυνθώ στον Σύνδεσμο των Τραπεζικών Επιχειρήσεων διεθνώς, το IIF και μέσω των ΜΜΕ να εξηγήσω την πορεία της Ελλάδας, την πρόοδο που έχει επιτευχθεί, τις αποφάσεις που έχουμε πάρει και το τι έχει συμβεί τους τελευταίους μήνες. Νομίζω πως είναι σαφές ότι υπάρχει μια σαφέστατη μεταστροφή από μια πολύ αρνητική εικόνα για τη χώρα, σε μία, αν όχι θετική, τουλάχιστον μια εικόνα που όλοι παρακολουθούν το τι συμβαίνει στην Ελλάδα, βλέπουν την πρόοδο και περιμένουν να συνεχιστούν οι προσπάθειες αυτές. Είναι ενθαρρυντικό ότι βλέπουν τη δημοσιονομική προσαρμογή και τις μεγάλες διαρθρωτικές αλλαγές, τις οποίες έχουμε ξεκινήσει, κάποιες έχουν ολοκληρωθεί, άλλες είναι ακόμα μπροστά μας. Αυτό σημαίνει ότι ανακτούμε τη χαμένη αξιοπιστία, ανακτούμε την αξιοπιστία της χώρας που χάθηκε τα τελευταία χρόνια και σταδιακά ανοίγουν και οι αγορές και έτσι διευκολύνεται η χρηματοδότηση του μεγάλου χρέους της χώρας. Τίποτα δεν έχει κερδηθεί ακόμα, τίποτα δεν έχει τελειώσει, όμως, κάναμε ένα πολύ δυνατό ξεκίνημα και συνεχίζουμε με τον ίδιο τρόπο. Είναι δε ιδιαίτερα ενθαρρυντικό ότι και με τις δηλώσεις του επικεφαλής του ΔΝΤ ότι η προσπάθεια αυτή αναγνωρίζεται από την Τρόικα, αναγνωρίζεται από τα κράτη που όλοι μαζί έχουν συμφωνήσει στο μεγάλο αυτό πρόγραμμα, το πρωτόγνωρο πρόγραμμα των 110 δις ευρώ, το οποίο θα χρηματοδοτήσει τις ανάγκες της χώρας για τα επόμενα δύο χρόνια, έως ότου μπορέσει να ξαναγυρίσει στις αγορές και να σταθεί στα πόδια της, έχοντας κάνει τις απαραίτητες αλλαγές που έχει ξεκινήσει αυτή η κυβέρνηση. Παρακαλώ τις ερωτήσεις σας.
ΕΡΩΤΗΣΗ: Είχαμε τις δηλώσεις του Στρος Καν, αλλά είχαμε και τις δηλώσεις του κ. Γιούνκερ. Μπορείτε να μας κάνετε ένα σχόλιο;
ΥΠΟΥΡΓΟΣ: Δεν θα κάνω κάποιο ιδιαίτερο σχόλιο για τις δηλώσεις του κ. Γιούνκερ. Απλώς θα πω ότι ξέρουμε πολύ καλά τα προβλήματα που έχουμε σαν χώρα. Ξέρουμε ότι γιγαντώθηκαν τα τελευταία χρόνια. Ξέρουμε ότι κάποια από αυτά είναι παλιότερα και προβλήματα τα οποία για πολύ καιρό αγνοούσαμε. Αυτή η κυβέρνηση έχει αναλάβει τις ευθύνες της με το πρόγραμμα οικονομικής πολιτικής το οποίο εφαρμόζει και αναλαμβάνοντας τις ευθύνες της, έχει καταφέρει να κερδίσει την εμπιστοσύνη και των Ελλήνων πολιτών, σε κάτι που είναι δύσκολο. Ξέρουμε ότι το πρόγραμμα αυτό δεν είναι εύκολο, ξέρουμε τις δυσκολίες που έχουν νοικοκυριά, επιχειρήσεις, άνθρωποι που χάνουν τη δουλειά τους. Είναι, όμως, ο μόνος τρόπος για να μπορέσουμε να βγάλουμε τη χώρα μας από το αδιέξοδο στο οποίο ήρθε.
ΕΡΩΤΗΣΗ: Είπατε ότι το πρόγραμμα έχει την εμπιστοσύνη των ελλήνων πολιτών. Σε μία – δύο εβδομάδες έχουμε δημοτικές εκλογές. Πιστεύετε ότι το αποτέλεσμα των δημοτικών εκλογών μπορεί να επηρεάσει την πορεία του οικονομικού έργου;
ΥΠΟΥΡΓΟΣ: Στις δημοτικές εκλογές κρίνεται μία πολύ μεγάλη μεταρρύθμιση που έχει γίνει και είναι ο «Καλλικράτης». Οι δημοτικές και περιφερειακές εκλογές έχουν ως στόχο να αναδείξουν εκείνους τους ανθρώπους, οι οποίοι θα εφαρμόσουν ένα εντελώς νέο πλαίσιο που ανοίγει αναπτυξιακές, αλλά και κοινωνικές προοπτικές για την ελληνική περιφέρεια, σε κάθε δήμο και σε κάθε περιφέρεια της χώρας. Αυτό είναι το διακύβευμα. Αντιλαμβάνομαι πάρα πολύ καλά ότι η αντιπολίτευση επιχειρεί να πολιτικοποιήσει τις εκλογές αυτές και βέβαια πάντα σε παρόμοιες εκλογές υπάρχουν και γενικότερα πολιτικά μηνύματα. Εμείς προχωρούμε με απόλυτη σιγουριά σε αυτό το οποίο κάνουμε, συναίσθηση των δυσκολιών, αλλά και πεποίθηση ότι αυτή η πορεία θα επιβραβευθεί από τους Έλληνες πολίτες.
ΖΑΧΑΡΟΣ (CAPITAL.GR): Παρά το γεγονός ότι τονίζετε διαρκώς εσείς, αλλά σας βοηθούν και οι άνθρωποι που μιλάτε και στα διεθνή φόρα, αλλά και ο άνθρωποι από τους διεθνείς οίκους, ότι η αξιοπιστία της Ελλάδας συνεχώς βελτιώνεται και ανακτάται, έχουν αρχίσει να βλέπουν το φως της δημοσιότητας και δημοσιεύματα τα οποία μιλούν ξανά για πρόβλημα με τα “Greek statistics”. Δεν ξέρω βέβαια και δεν είμαι σε θέση να γνωρίζω αν υπάρχει πρόβλημα. Πείτε μας, όμως, από πού εκπορεύονται αυτά τα δημοσιεύματα και τι πρόβλημα δημιουργούν.
ΥΠΟΥΡΓΟΣ: Θέλω να ξεκαθαρίσω τα πράγματα γύρω από το ζήτημα αυτό, γιατί είναι εξαιρετικά σημαντικό το να έχουμε όλοι μια κοινή εικόνα για το τι ακριβώς γίνεται και τι διακυβεύεται. Θα θυμάστε ότι τον περασμένο Απρίλιο η Ευρωπαϊκή Στατιστική Υπηρεσία Eurostat, δημοσιεύοντας τα στοιχεία του ελλείμματος του 2009 και του χρέους, είχε βάλει αστερίσκους, λέγοντας ότι η οριστικοποίηση των στοιχείων αυτών θα γίνει μετά από συνεργασία με τις ελληνικές αρχές, γιατί έμεναν μια σειρά από ανοικτά ζητήματα, όπως για παράδειγμα το πώς ακριβώς θα αποτυπωθούν στο χρέος της χώρας παλιά swaps, όπως το περίφημο swaps της Goldman Sachs και επίσης η ενσωμάτωση στα στοιχεία γενικής κυβέρνησης, άρα και στο έλλειμμα και στο χρέος, των αποτελεσμάτων Δημοσίων Επιχειρήσεων. Όλο αυτό τον καιρό, η νέα ανεξάρτητη ελληνική στατιστική υπηρεσία/ αρχή είχε μια εξαιρετικά στενή συνεργασία με απόλυτη διαφάνεια και ανοικτά βιβλία με τη Eurostat. Και σε όλες τις δηλώσεις η Eurostat εξαίρει τον τρόπο συνεργασίας και τον τρόπο αντίληψης για τη διαφάνεια στα στατιστικά στοιχεία, που έχει η σημερινή κυβέρνηση σε αντίθεση με την προηγούμενη. Αποτέλεσμα όλης αυτής της δουλειάς θα είναι η ενσωμάτωση αυτών των δημοσίων οργανισμών και άρα η αλλαγή των στοιχείων για την περίοδο 2006 – 2009. Δεν έχουμε ακόμα τα τελικά στοιχεία, άρα δεν μπορώ ούτε να επιβεβαιώσω ούτε να διαψεύσω τα νούμερα τα οποία υπάρχουν στην επικαιρότητα. Αυτό για το οποίο μπορώ να σας διαβεβαιώσω είναι ότι η επίπτωση του 2010 είναι πολύ μικρή και άρα ότι το πρόγραμμα δεν πρόκειται να εκτροχιαστεί. Για το 2010 – 2011 το πρόγραμμα δεν εκτροχιάζεται και άρα πετυχαίνουμε αυτά τα οποία είχαμε θέσει ως στόχους και προχωράμε, όπως είχαμε πει. Είναι εξαιρετικά σημαντικό, από αυτήν την ιστορία, πρώτον, να βγουν ορισμένα συμπεράσματα. Συμπέρασμα κυρίαρχο: η ρητορική της αντιπολίτευσης, περί δήθεν μαγειρέματος των στοιχείων και περί δήθεν ελλείμματος 9,9%, καταρρίπτεται πανηγυρικά, από τη Eurostat, όχι από εμάς. Δεύτερο εξαιρετικά σημαντικό στοιχείο ότι πλέον η Ελλάδα θα έχει απολύτως καθαρά διαφανή στοιχεία, πιστοποιημένα από διεθνείς οργανισμούς. Αυτό είναι πάρα πολύ σημαντικό για την ανάκτηση της αξιοπιστίας. Τρίτον, αυτές οι αλλαγές δεν αλλάζουν το πρόγραμμά μας, δεν αλλάζουν το πώς πάμε από δω και πέρα.
ΕΡΩΤΗΣΗ: Στην Ελλάδα ο μεγαλύτερος οφειλέτης είναι το ελληνικό δημόσιο που χρωστάει περισσότερα από 3,5 δις ευρώ στην αγορά, κατασκευαστικές, νοσοκομεία, παντού. Ταυτόχρονα, είμαστε στο δέκατο μήνα του χρόνου και το κράτος έχει καθυστερήσει σημαντικές πληρωμές, επιστροφή ΦΠΑ κλπ. Έτσι θα κλείσουμε το έλλειμμα κ. Υπουργέ;
ΥΠΟΥΡΓΟΣ: Καταρχάς, να σας θυμίσω ότι σύμφωνα με το πρόγραμμα το οποίο έχουμε εκπονήσει και συμφωνήσει με την Τρόικα, για πρώτη φορά το ελληνικό κράτος στο τέλος του χρόνου θα κλείνει τα βιβλία του. Δεν θα έχει οφειλές πέρα από τους τρεις μήνες που επιτρέπεται να καθυστερεί πληρωμές, όπως γίνεται παντού στην Ευρώπη. Άρα, λοιπόν, φαινόμενα, όπως αυτά που είχαμε στο παρελθόν, με τις οφειλές των νοσοκομείων που συσσωρεύονταν χρόνο με το χρόνο και καταλήγαμε στα νούμερα, τα οποία όλοι ξέρουμε, τα 5 δις ή 2 δις, όπως ψευδώς έλεγε η προηγούμενη κυβέρνηση, δε θα επαναληφθούν. Όσο για τον ΦΠΑ, στον οποίο αναφέρεστε, να σημειώσω ότι η πορεία επιστροφών ΦΠΑ είναι φέτος αντίστοιχη με την περσινή. Δεν παρακρατείται ΦΠΑ και δεν υπάρχει μεγαλύτερη καθυστέρηση ΦΠΑ από ό,τι υπήρχε στα προηγούμενα χρόνια. Και αυτό, παρά το γεγονός ότι παραλάβαμε μία κατάσταση, στην οποία οφειλόταν ΦΠΑ για πάρα πολλά χρόνια. Αυτό ξεκαθαρίζει σιγά σιγά. Έχουμε δώσει κατεύθυνση για την άμεση επιστροφή ΦΠΑ μικρών οφειλών, έτσι ώστε να μπορέσουμε να ανακουφίσουμε μικρές επιχειρήσεις και προχωράμε με την όσο το δυνατόν ταχύτερη επιστροφή ΦΠΑ που οφείλεται, για να μπορέσουμε να κλείσουμε και αυτήν την εκκρεμότητα. Αλλά. Αυτό προφανώς, γίνεται με βάση κανόνες, αρχές και όχι επιλεκτικά. Άρα, λοιπόν, θα κλείσουμε και κλείνουμε σταδιακά τις οφειλές του παρελθόντος. Κατά κανένα τρόπο η βελτίωση της εικόνας για το έλλειμμα δεν οφείλεται στην συσσώρευση οφειλών του Δημοσίου.
ΔΗΜΑΔΗΣ (ΣKAI): Θα ήθελα να σας ρωτήσω σε σχέση με τις δηλώσεις του κ. Γιούνκερ, φαντάζομαι και καταλαβαίνω ότι δεν θέλετε να σχολιάσετε κάτι περαιτέρω. Ωστόσο, ο κ. Γιούνκερ είπε ότι διαχρονικά όλες οι κυβερνήσεις γνώριζαν την κατάσταση και το πού οδεύουμε. Επίσης, γινόταν και μια δημόσια συζήτηση σε διεθνές και ευρωπαϊκό επίπεδο. Αν υποθέσουμε ότι οι ελληνικές κυβερνήσεις δεν ήταν ξεκομμένες από τα όσα γίνονταν σε διεθνές επίπεδο και δεν συμμετείχαν στις συζητήσεις αυτές, πιστεύετε ότι η απόδοση ευθυνών για το εδώ που φτάσαμε σήμερα, πρέπει να επιμηκυνθεί και πέρα της πενταετίας της κυβέρνησης της ΝΔ?
ΥΠΟΥΡΓΟΣ: Να ξεκαθαρίσουμε το εξής: όταν μιλάμε για απόδοση ευθυνών, υπάρχουν δύο ειδών ευθύνες. Υπάρχουν οι πολιτικές ευθύνες για τις αποφάσεις που πήραν οι εκάστοτε κυβερνήσεις. Αυτές κρίνονται στην κάλπη από τους πολίτες. Κρίθηκαν. Με ένα πολύ σαφή τρόπο αποδοκιμάστηκαν στις τελευταίες εκλογές. Από εκεί και πέρα, υπάρχουν οι ευθύνες για τη δημοσιοποίηση ψευδών στοιχείων. Αυτές είναι άλλου τύπου ευθύνες και αυτές κρίνονται είτε από τη δικαιοσύνη, είτε αν αφορούν πολιτικά πρόσωπα, από εξεταστικές στη Βουλή. Να διακρίνουμε λοιπόν αυτά τα δύο και να πούμε ότι για το μεν πρώτο, ό,τι έχει κριθεί έχει κριθεί και ο ελληνικός λαός έχει καταλάβει πάρα πολύ καλά γιατί είμαστε εδώ που είμαστε. Και η σημερινή τακτική της ΝΔ να κάνει σαν να μην καταλαβαίνει, νομίζω πως υποτιμά σοβαρότατα τη νοημοσύνη των Ελλήνων πολιτών. Όσο δε αφορά τα ψευδή στοιχεία, είναι δεδομένη η κυβερνητική απόφαση να προχωρήσουμε, όπως ήδη έχει προχωρήσει μια διαδικασία μέσω της δικαιοσύνης για τα μη πολιτικά πρόσωπα, στη διερεύνηση του ζητήματος αυτού από την ελληνική Βουλή μέσω μιας εξεταστικής επιτροπής, όπως εξάλλου γίνεται και σε άλλες χώρες και όπως είναι αυτονόητο ότι πρέπει να γίνεται, όποτε υπάρχουν παρόμοια προβλήματα. Δεν είναι δυνατόν αυτό να γίνεται στο ευρωπαϊκό κοινοβούλιο, να έχει ισχύ σε όλα τα κοινοβούλια του κόσμου και στο ελληνικό κοινοβούλιο να μην υπάρχει μια παρόμοια διερεύνηση.
ΦΕΛΕΚΗΣ (ΕΠΕΝΔΥΤΗΣ): κ. Υπουργέ, μου κάνει εντύπωση, είμαστε και στο εξωτερικό και συνεχώς αναφέρεστε, μέχρι στιγμής έχω μετρήσει 7- 8 φορές, στο παρελθόν και στην προηγούμενη κυβέρνηση. Είπατε ότι σιγά σιγά ανακτάμε την αξιοπιστία μας. Εσείς δε θεωρείτε ότι και εσείς τη βυθίσατε με τις δηλώσεις που είχατε κάνει τότε περί Τιτανικού ή ο Π/Θ για όλη αυτή τη διαφθορά που υπήρχε στη χώρα; Και ακόμα μας είπατε ότι σιγά σιγά ανοίγουν οι αγορές. Μήπως έχετε κάποιο ορίζοντα να μας πείτε πότε ακριβώς μπορούμε να βγούμε για δανεισμό; Θα ‘ναι το 2011; Θα ‘ναι πριν το καλοκαίρι ή μετά; Και είπατε ταυτόχρονα ότι πήραμε μέτρα και ότι κάνουμε μεταρρυθμίσεις και ότι έχουμε κι άλλες μπροστά. Μπορείτε να μας πείτε ορισμένα μέτρα/ μεταρρυθμίσεις που έχουμε ανοικτά μπροστά ή να περιμένουμε μετά την αναθεώρηση του ελλείμματος προς τα πάνω; Σας είπα τον προηγούμενο, γιατί μου κάνει εντύπωση που, ενώ η χώρα βρίσκεται σε μια κρίσιμη φάση κι ενώ θα ‘πρεπε να υπάρχει μια πολιτική ενότητα των κομμάτων, και της συμπολίτευσης και της αντιπολίτευσης, υπάρχει ένας διχασμός. Αυτό κάποια στιγμή πρέπει να σταματήσει. Θεωρώ εγώ. Και για να αντιμετωπιστούν τέτοιες μείζονες κρίσεις θα έπρεπε να δείτε και θέματα συνεργασίας. Το αντιμετωπίζετε αυτό;
ΥΠΟΥΡΓΟΣ: Κάνατε πολλαπλές ερωτήσεις κ. Φελέκη. Να επιχειρήσω να απαντήσω στις βασικότερες από αυτές. Κάθε πολιτικός φορέας στη χώρα αναλαμβάνει τις ευθύνες του. Η κυβέρνηση ανέλαβε τις δικές της. Αναλαμβάνοντας βάρη για τα οποία δεν ευθυνόταν , αλλά είναι η εκλεγμένη κυβέρνηση της χώρας και ευθύνεται απέναντι στους Έλληνες πολίτες, γι’ αυτό και πήρε τις δύσκολες αποφάσεις που πήρε. Η αντιπολίτευση, και ο λόγος για τον οποίο την αναφέρω, είναι γιατί επιμένει, παρά το γεγονός ότι έχει τη βασική ευθύνη για το πού βρισκόμαστε σήμερα, να κάνει σαν να μην καταλαβαίνει. Να κάνει σαν η σημερινή κατάσταση να μην είναι απότοκο και αποτέλεσμα του γεγονότος ότι τον Οκτώβριο του 2009, η χώρα βρέθηκε να κλείνει το έτος ,ε ένα έλλειμμα 30 και δις ευρώ. Αυτό είναι το βασικό πρόβλημα της χώρας, ότι ξεκίνησε με ένα παρόμοιο έλλειμμα, το οποίο σταδιακά μας οδήγησε και στο κλείσιμο των αγορών. Αναφερθήκατε στη δήλωσή μου περί Τιτανικού. Είναι μια αναπαραγωγή την οποία ακούω συχνά. Η δήλωσή μου ακριβώς είναι ότι κληθήκαμε να σταματήσουμε τον Τιτανικό πριν πέσει στο παγόβουνο και ευτυχώς το κάναμε. Το κάναμε γιατί δουλέψαμε με τους ομολόγους μας στην Ε/ Επιτροπή, γιατί ο Π/Θ γύρισε όλη την Ευρώπη και έπεισε και πείσαμε ότι η Ελλάδα αξίζει τη δεύτερη ευκαιρία. Η Ελλάδα αξίζει έναν μηχανισμό βοήθειας, με τη ρητή διαβεβαίωση ότι εμείς είμαστε έτοιμη να κάνουμε όλα όσα δεν έγιναν για πολλά χρόνια. Αυτό είναι η συμφωνία που υπογράφηκε το Μάιο και αυτό είναι το πώς αποφύγαμε ως χώρα τα χειρότερα, την πτώχευση με ό,τι αυτό σημαίνει για το μέσο Έλληνα πολίτη. Άρα, λοιπόν, δεν είναι οι δηλώσεις οι οποίες έκαναν ζημιά στη χώρα. Αυτό που έκανε ζημιά στη χώρα είναι, δυστυχώς, οι πολιτικές που μας έφεραν μέχρι εδώ. Και θα θυμίσω σε όλους το κείμενο το οποίος έχω καταθέσει επίσημα στη Βουλή, το κείμενο της Ομάδας της Ευρωζώνης, το Eurogroup τον Μάιο του 2009 με βάση τα στοιχεία του πρώτου τριμήνου του 2009, που έλεγε ξεκάθαρα ότι το έλλειμμα θα πάει σε διψήφιο νούμερο. Αυτό το κείμενο η προηγούμενη κυβέρνηση το έκρυψε και εμείς το παραλάβαμε μετά τις εκλογές. Δείχνει ξεκάθαρα ότι ο κίνδυνος φαινόταν, υπήρχε και δεν αντιμετωπίστηκε. Και γι αυτό είμαστε εδώ σήμερα. Το ερώτημα σας σχετικά με τις αγορές: Είμαστε στις αγορές. Είμαστε στις αγορές με την έκδοση των έντοκων γραμματίων. Επιλέξαμε να πάμε από μια τριμηνιαία έκδοση σε μηνιαίες εκδόσεις για να έχουμε μια συνεχή παρουσία. Κάθε έκδοση μηνιαίων γραμματίων είναι προς το παρόν καλύτερη από τις προηγούμενες. Αυτό δείχνει μια σταδιακή εμπέδωση εμπιστοσύνης. Παράλληλα στους τελευταίους δυο μήνες, παρά το γεγονός ότι τα περιθώρια στις άλλες περιφερειακές χώρες της Ευρώπης έχουν αυξηθεί πολύ τα ελληνικά περιθώρια, τα περίφημα spreads, έχουν μειωθεί κατά περίπου 200 μονάδες. Αυτό είναι μια εμπέδωση. Δεν είμαστε ακόμη έτοιμοι. Όμως, σε αυτά τα επίπεδα επιτοκίων να επανέλθουμε με μια ομολογιακή έκδοση. Αυτό θα γίνει κάποια στιγμή το 2011 ανάλογα με το πώς θα εξελιχθεί η κατάσταση στις αγορές. Θυμίζω ότι με βάση το Πρόγραμμα το οποίο έχουμε εκπονήσει και με βάση την εκταμίευση των δόσεων από τις χώρες της Ευρωζώνης και το ΔΝΤ εμείς δεν έχουμε ανάγκη να μπούμε με μια κανονική κοινοπρακτική έκδοση μεγαλύτερης διάρκειας ή άλλου τύπου έκδοσης μεγαλύτερης διάρκειας πριν από τις αρχές του 2012. Μέχρι τότε μπορούμε να σταθούμε στα πόδια μας με τα χρήματα αυτά και με τις εκδόσεις των έντοκων γραμματίων. Ως προς το τρίτο ερώτημά σας οι μεταρρυθμίσεις οι οποίες έρχονται είναι αυτές που περιγράφονται με μεγάλη σαφήνεια στο Πρόγραμμα οικονομικής πολιτικής. Είναι το άνοιγμα των κλειστών επαγγελμάτων, είναι η αναδιάρθρωση δημοσίων επιχειρήσεων και οργανισμών για να μειωθούν τα ελλείμματα και να σταματήσει ο Έλληνας φορολογούμενος να πληρώνει πάνω από αυτό που θα έπρεπε να πληρώνει, όπως πληρώνουν όλοι οι Ευρωπαίοι φορολογούμενοι, για παράδειγμα, για την επιδότηση των συγκοινωνιών, όπως γίνεται παντού στον κόσμο, είναι αλλαγές για να βελτιωθεί το επιχειρηματικό περιβάλλον, να απλοποιηθούν οι διαδικασίες, να μπορέσει η υγιής επιχειρηματικότητα να βρει ένα χώρο δράσης, είναι οι αλλαγές που αυξάνουν το παραγωγικό δυναμικό της χώρας. Όλα αυτά περιγράφονται με πολύ μεγάλη σαφήνεια. Δεν υπάρχει κάποια κρυφή ατζέντα και δεν υπάρχουν πράγματα τα οποία θα αποκαλυφθούν με ένα μαγικό τρόπο μετά από τις εκλογές, όπως ορισμένοι υπονοούν.
ΖΑΧΑΡΑΚΗΣ (FINANCIAL TIMES Γερμανίας): Ο Γενικός Διευθυντής της ΙΜΚΟ, μάλλον θα τον γνωρίζετε, δήλωσε πριν από λίγες μέρες ότι η Ελλάδα θα επιστρέψει στη δραχμή μέσα σε δυο χρόνια διότι δεν θα μπορέσει, παρά τα μέτρα που έχουν παρθεί, δεν θα μπορέσει να κρατήσει την ελληνική οικονομία σε αυτό το επίπεδο που θα χρειαζόταν. Τι θα λέγατε επ’ αυτού;
ΥΠΟΥΡΓΟΣ: Παρόμοιες δηλώσεις έχουν δυο διαφορετικές αφετηρίες. Μια αφετηρία έχει να κάνει με συγκεκριμένες κινήσεις που θα εξυπηρετούνταν από μια παρόμοια εξέλιξη και άρα πρέπει να τις αντιλαμβάνεται κανείς μέσα από αυτό το πρίσμα. Η δεύτερη αφετηρία είναι η έλλειψη κατανόησης για το πώς δουλεύει η Ευρωζώνη. Η Ευ δεν έχει διακοπές. Δεν έχει μια επιλεκτική έξοδο και μετά ξαναρχόμαστε. Η Ευρωζώνη έχει κανόνες για πολλά χρόνια η Ελλάδα δεν τήρησε αυτούς τους κανόνες. Τώρα, τους τηρεί. Δεν τίθεται ζήτημα τέτοιο., λοιπόν, ούτε στα μάτια τα δικά μας ούτε στα μάτια των υπόλοιπων Ευρωπαίων.
ΙΓΝΑΤΙΟΥ (ΕΘΝΟΣ, MEGA CHANNEL): Κύριε Υπουργέ μήπως εσείς ξέρετε σε ποιον Π/Θ αναφερόταν ο κ. Γιούνκερ; Και, επίσης, είπε ποτέ σε σας ο κ. Γιούνκερ, με τον οποίο συναντιέστε πολύ συχνά από ό,τι αντιλαμβάνομαι, όλα αυτά που δήλωσε χτες για τη Γερμανία για τη Γαλλία, ότι, ενώ γνώριζαν την κατάσταση της ελληνικής οικονομίας, πίεζαν για να αγοράζονται τα προϊόντα τους.
ΥΠΟΥΡΓΟΣ: Ως προς την πρώτη ερώτηση η απάντηση είναι όχι δεν ξέρω σε ποιον πρωθυπουργό αναφερόταν ο κ. Γιούνκερ και ως προς το εάν ποτέ τα έχουμε συζητήσει όλα αυτά τα πράγματα θα μου επιτρέψετε να κρατήσω για εμένα και για τον κ. Γιούνκερ τις συζητήσεις που έχω κάνει με τον πρόεδρο του Eurogroup.
ΙΓΝΑΤΙΟΥ (ΕΘΝΟΣ, MEGA CHANNEL): Να υποθέσουμε δηλαδή ότι τα συζητήσατε.
ΥΠΟΥΡΓΟΣ: Να υποθέσετε ότι κρατώ για εμένα και για αυτόν τις συζητήσεις που κάνουμε.
ΕΡΩΤΗΣΗ: Είναι πιθανόν να αναφέρεται και στον δικό μας πρωθυπουργό;
ΥΠΟΥΡΓΟΣ: Δεν είμαι σίγουρος σε τι ακριβώς αναφερόταν. Συνεπώς δεν πρόκειται να κάνω καμία εικασία τέτοιου είδους.
ΤΣΙΤΣΑΣ (ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ): Κ. Υπουργέ πως σχολιάζετε τα όσα γράφει στο βιβλίο του ο Γερμανός πρώην Υπουργός Οικονομικών για τον κ. Παπανδρέου ότι δηλαδή ήξερε για την οικονομική κρίση και ότι φάνηκε απρόθυμος να πάρει την εξουσία λίγο πριν τις εκλογές.
ΥΠΟΥΡΓΟΣ: Κοιτάξτε, αντιλαμβάνομαι ότι δημοσιογραφικά, η λογική των ερωτήσεων που μου ζητούν να σχολιάσω δηλώσεις ή αποσπάσματα, είναι ίσως ενδιαφέρουσα. Ειλικρινά όμως αναρωτιέμαι πόσο πολύ ενδιαφέρει του έλληνες πολίτες κάτι τέτοιο. Υπάρχει ένα βιβλίο που έγραψε ο πρώην Υπ. Οικονομικών της Γερμανίας. Υπάρχει και η πραγματικότητα. Η πραγματικότητα είναι ότι η κατάσταση που αντιμετωπίσαμε μετά τις εκλογές, νομίζω ήταν χειρότερη και από τον χειρότερο εφιάλτη μας. Διότι μπορεί να υποψιάζεσαι πόσο άσχημα είναι τα πράγματα, όμως όταν τα βλέπεις μπροστά σου και όταν ανακαλύπτεις τους σκελετούς μέσα στην ντουλάπα, τότε καταλαβαίνεις που πραγματικά είναι τα πράγματα. Αυτή ήταν η διαδικασία που αναγκαστήκαμε να περάσουμε μετά τις εκλογές του Οκτωβρίου.
Όμως εκεί που θέλω να είμαι απολύτως σαφής είναι ότι κινηθήκαμε από την πρώτη στιγμή. Δεν περιμέναμε. Πολύ ξεχνούν ότι 20 μόλις μέρες αφότου πήραμε την εντολή διακυβέρνησης και πήραμε την ψήφο εμπιστοσύνης της Βουλής καταθέσαμε ένα προσχέδιο προϋπολογισμού που μείωνε το έλλειμμα κατά τέσσερις μονάδες. Λίγοι το θυμούνται αυτό και νομίζουν ότι η Ελλάδα πήρε μέτρα το Μάρτιο, τον Απρίλιο ή και τον Μάιο με το μνημόνιο. Δεν είναι έτσι. Από την πρώτη στιγμή λάβαμε μέτρα διότι ξέραμε πόσο δύσκολα είναι τα πράγματα . Και το είπαμε καθαρά στους έλληνες πολίτες. Και από την πρώτη στιγμή βάλαμε μπροστά τις μεγάλες αλλαγές που έπρεπε να γίνουν. Τα ζητήματα διαφάνειας για παράδειγμα, τα οποία εάν είχαν λυθεί δεν θα είχαμε τα προβλήματα που είχαμε με τα στατιστικά στοιχεία, η ανεξαρτητοποίηση της Στατιστικής Υπηρεσίας, όλα αυτά ξεκίνησαν από την πρώτη στιγμή. Το γεγονός ότι για να πειστούν οι αγορές έπρεπε να υπάρξει ο μηχανισμός έχει να κάνει με το πως λειτουργούν οι αγορές και δεν έχει να κάνει με το πώς κινήθηκε η ελληνική κυβέρνηση. Η ελληνική κυβέρνηση ξεκίνησε αντιλαμβανόμενη την κατάσταση, παίρνοντας μέτρα, δεύτερα μέτρα, τρίτα μέτρα, θυμίζω πολλαπλά πακέτα που έγινα εκείνη την περίοδο, μέχρι να φτάσουμε στο ορόσημο του Μαΐου και τις αποφάσεις που πήραν οι Ευρωπαίοι εταίροι μαζί με το ΔΝΤ.
ΤΖΟΥΒΕΛΕΚΑ (CHANNEL 9): Η κυβέρνηση έχει παροτρύνει αρκετές φορές τις ελληνικές τράπεζες να προχωρήσουν σε συγκέντρωση. Μέσα στις επόμενες μέρες περιμένουμε και τις γνωστοποιήσεις από τους συμβούλους του δημοσίου σχετικά με τις κρατικές συμμετοχές. Θα θέλαμε να μας πείτε, ποιος είναι ο προσανατολισμός της κυβέρνησης σχετικά με τις κρατικές τράπεζες; Και μια δεύτερη ερώτηση, μιλήσατε νωρίτερα για την πρόοδο που έχει σημειωθεί στα δημοσιονομικά μεγέθη της χώρας, παρόλα αυτά όμως στην πραγματική οικονομία, στην αγορά, η ύφεση είναι βαθιά. Ένα από τα μεγαλύτερα προβλήματα είναι η πιστωτική ασφυξία. Με ποιο τρόπο λοιπόν ή με ποια ενδεχομένως νέα μέτρα και νέες κινήσεις η κυβέρνηση θα προσπαθήσει να βοηθήσει προς την κατεύθυνση της μείωσης της πιστωτικής ασφυξίας.
ΥΠΟΥΡΓΟΣ: Ευχαριστώ πολύ. Ως προς το πρώτο ερώτημα, από την πρώτη στιγμή είπαμε ότι το ελληνικό τραπεζικό σύστημα πρέπει να ανασυγκροτηθεί ενόψει της νέας πραγματικότητας που διαμορφώνεται. Αυτή τη στιγμή εξαρτάται από την χρηματοδότηση μέσα από την ΕΚΤ και την επέκταση των εγγυήσεων του ελληνικού δημοσίου. Δημιουργήθηκαν δύο μηχανισμοί. Ο ένας είναι ένας μηχανισμός ρευστότητας, ο οποίος επεκτάθηκε με τα 25 δις (ευρώ) και για τον οποίο αλλάξαμε ριζικά τον τόπο που τον εφαρμόζουμε και ο δεύτερος αφορά ένα δίχτυ ασφαλείας, που είναι το ταμείο χρηματοπιστωτικής σταθερότητας
Με βάση αυτά μπορούμε ασφαλώς να εγγυηθούμε την σταθερότητα του τραπεζικού συστήματος αλλά και να διευκολύνουμε την παροχή ρευστότητας στη πραγματική οικονομία. Γιατί, και εδώ έρχομαι στο δεύτερο ερώτημα, είναι σαφές ότι η κατάσταση της πιστωτικής ασφυξίας είναι ένα από τους βασικούς ανασταλτικούς παράγοντες για την ανάπτυξη. Μιλήσαμε λοιπόν και συμφωνήσαμε με τις τράπεζες για ένα σύμφωνο ρευστότητας, το οποίο συγκεκριμενοποιείται αυτές τις μέρες και υπογράφεται με τις τράπεζες, για να ακολουθήσει και να παρακολουθήσει την εκταμίευση των 25 δις Ευρώ, ως εγγυήσεων του ελληνικού δημοσίου. Τώρα ως προς το τι σκοπεύει να κάνει το ελληνικό δημόσιο. Κατ’ αρχάς να ξεκαθαρίσουμε ότι όλες οι ελληνικές τράπεζες έδειξαν ότι περνούν τα stress test. Η μια τράπεζα που δεν πέρασε τα stress test, βρίσκεται ήδη σε διαδικασία εκπόνησης ενός σχεδίου αναδιάρθρωσης και το ελληνικό δημόσιο που είναι ο βασικός μέτοχος, έχει με μεγάλη σαφήνεια δηλώσει την υποστήριξη του στις επόμενες κινήσεις της. Από εκεί και πέρα δεν θέλουμε να προδικάσουμε το πως θα είναι ακριβώς το ελληνικό τραπεζικό σύστημα σε ένα με δύο-τρία χρόνια από τώρα. Το ελληνικό τραπεζικό σύστημα είναι και θα παραμείνει στο μεγαλύτερο μέρος του ιδιωτικό. Παραμένουμε στην ανάγκη ύπαρξης ενός δημόσιου πυλώνα, ο οποίος όμως μπορεί να σχηματοποιηθεί με διαφόρους τρόπους. Επ’ αυτού λοιπόν περιμένουμε να ολοκληρωθεί η μελέτη των συμβούλων που έχουμε προσλάβει. Η μελέτη αυτή, όπως κάθε μελέτη, λειτουργεί συμβουλευτικά. Η κυβέρνηση παίρνει τις αποφάσεις, θα κρίνει την στιγμή εκείνη και θα ανακοινώσει το πως σκοπεύει να προχωρήσει. Ως προς την ύφεση μια λέξη ακόμη. Είναι αναπόφευκτο σε μια διαδικασία μεγάλης και γρήγορης δημοσιονομικής προσαρμογής η οικονομία να περάσει από ύφεση. Και είναι ένα απολύτως ψευδές δίλημμα, απλώς για να χαϊδεύει τα αυτιά των πολιτών, το να βάζει κανείς το δίλημμα προσαρμογή ή ανάπτυξη. Για να υπάρχει ανάπτυξη πρέπει να υπάρξουν επενδύσεις. Για να υπάρξουν επενδύσεις πρέπει να υπάρχει χρηματοδότηση. Χρηματοδότηση με κλειστές αγορές κεφαλαίων δεν μπορεί να υπάρξει. Και οι αγορές κεφαλαίων θα παραμείνουν κλειστές ωσότου πειστούν ότι η ελληνική πολιτεία βάζει τάξη στο δημοσιονομικό της σπίτι. Αυτό είναι το βασικότερο στοιχείο και γι’ αυτό η δημοσιονομική προσαρμογή που γίνεται έχει αναπτυξιακό στόχο.
Προφανώς την συμπληρώνει κανείς με όλες τις αλλαγές που κάνουμε για να διευκολύνουμε την επιχειρηματικότητα, με την μείωση των φορολογικών συντελεστών, που κάναμε στα κέρδη που δεν διανέμονται αλλά επαν-επενδύονται, με το γεγονός ότι στηρίζουμε τις επιχειρήσεις, οι οποίες παρά την μείωση του τζίρου δεν απολύουν εργαζόμενους και άρα έχουν χαμηλότερη φορολογική επιβάρυνση ως κίνητρο για να μην αυξηθεί η ανεργία και να έχουμε διατήρηση των θέσεων απασχόλησης σε μια δύσκολη συγκυρία, και με όλα αυτά βγαίνουμε από την κρίση πιο γρήγορα απ’ ότι θα βγαίναμε με διαφορετικά εργαλεία πολιτικής.
ΣΠΥΡΟΠΟΥΛΟΣ (ΕΞΠΡΕΣ). κ. Υπουργέ, αυτή τη περίοδο η Εθνική Τράπεζα έχει προχωρήσει σε μια πολύ μεγάλη αύξηση του μετοχικού κεφαλαίου. Θα ήθελα να ρωτήσω εάν θα εκμεταλλευθείτε την δυνατότητα που έχετε ως δημόσιο να πάρετε μια θέση στην Εθνική Τράπεζα αγοράζοντας διάφορα δικαιώματα και δεύτερο ερώτημα εάν θα ικανοποιήσετε το αίτημα της Εθνικής Τράπεζας να της επιτρέψετε να επιστρέψει τα χρήματα που έχει αντλήσει από το δημόσιο και που έχει αναφέρει ότι σκοπεύει να ζητήσει να το κάνει για να μπορέσει να κινηθεί με μεγαλύτερη αυτονομία στις αγορές
ΥΠΟΥΡΓΟΣ: Ως προς το πρώτο ερώτημα, το δημόσιο θα διατηρήσει την συμμετοχή του στην Εθνική Τράπεζα και μέσα από την μικρή άμεση συμμετοχή αλλά και μέσα από την μεγαλύτερη συμμετοχή του μέσω των ασφαλιστικών ταμείων, των όποιων οι διοικήσεις εξ όσων γνωρίζω έχουν λάβει αποφάσεις να συμμετάσχουν και να διατηρήσουν το επίπεδο της μετοχικής συμμετοχής τους .
Ως προς το δεύτερο ερώτημα, βλέπουμε θετικά αυτή την κατεύθυνση για την επιστροφή των χρημάτων στο ελληνικό δημόσιο για να μπορέσει η Εθνική Τράπεζα να λειτουργήσει πιο αυτόνομα, εφόσον θα μπορεί πλέον να σταθεί στα πόδια της, μετά από αυτή την εξαιρετικά πετυχημένη απ’ ότι φαίνεται αύξηση μετοχικού κεφαλαίου.
ΔΗΜΗΤΡΟΜΑΝΩΛΑΚΗΣ (ΠΡΩΤΟ ΘΕΜΑ): κ. Υπουργέ, πριν από λίγες μέρες ο κ. Πρωθυπουργός δήλωσε από την Νέα Υόρκη για τις τράπεζες ότι θα πρέπει μείνει ένας κρατικός πυλώνας και μια ή δύο μεγάλες ιδιωτικές τράπεζες. Έχετε υπόψιν σας ή σας έχουν ενημερώσει διοικήσεις ιδιωτικών τραπεζών στην Ελλάδα εάν κουβεντιάζουν μεταξύ τους για μια επικείμενη συγχώνευση. Το ρωτώ αυτό σε σχέση με μια φημολογία που υπήρξε τις προηγούμενες ημέρες.
ΥΠΟΥΡΓΟΣ: Δεν έχουμε μια πολύ συγκεκριμένη ενημέρωση για επιχειρηματικές κινήσεις που μπορεί ή όχι να ευοδωθούν. Έχουμε μια γενική ενημέρωση για κάποιες συζητήσεις που γίνονται αλλά δεν είναι και δουλειά μας να έχουμε ενημέρωση για τους όρους που μπορεί να γίνει ή να ναυαγήσει μια συμφωνία. Έχουμε ένα γενικό πλαίσιο ενημέρωσης.
ΕΛΛΙΣ (ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ, ΑΝΤΕΝΝΑ TV). Κ. Υπουργέ είναι σεβαστή η επιλογή σας να μην επιχειρήσετε να ερμηνεύσετε την δήλωση του κ. Γιούνκερ σε ότι αφορά τον κ. Σημίτη ή τον κ. Καραμανλή. Μήπως όμως μπορείτε να μας διαβεβαιώσετε ότι δεν είναι ο κ. Παπανδρεου ο Π/Θ που είχε μιλήσει ο κ. Γιούνκερ;
ΥΠΟΥΡΓΟΣ: Θα θέλατε να μου αναφέρετε την ακριβή αναφορά του κ. Γιούνκερ?
ΕΛΛΙΣ (ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ, ΑΝΤΕΝΝΑ TV). Δεν την έχω πρόχειρη αλλά νομίζω ότι ο κ. Γιουνκερ ανέφερε πως το είχε πει και σε έλληνα πρώην Π/Θ, ο οποίος του απάντησε ότι … ‘έχω μια χώρα διεφθαρμένη’.
ΥΠΟΥΡΓΟΣ: Εξ’ όσων γνωρίζω ο κ. Παπανδρέου δεν είναι πρώην Π/Θ.
ΕΡΩΤΗΣΗ. Απαντήσατε προηγουμένως στην κ. Τζιβελέκα αναφορικά με το τι θα κάνετε με τις τράπεζες που ελέγχεται λέγοντας ότι περιμένετε από μέρα σε μέρα το πόρισμα των συμβούλων. Σας άκουσα στην εκπομπή του κ. Χατζηνικολάου πριν τουλάχιστον 20 ήμερες, ότι έχετε το πόρισμα και ότι στο τέλος του προηγούμενου μήνα θα το δίνατε στη δημοσιότητα. Τι σας καθυστερεί; Συμβαίνει κάτι;
ΥΠΟΥΡΓΟΣ: Ένα τέτοιο πόρισμα δεν είναι ένα κείμενο εργασίας ή θεωρητικής αναζήτησης που άπαξ εκπονείται και παραδίδεται, αλλά είναι αποτέλεσμα μιας συνεχιζόμενης συζήτησης ανάμεσα σε αυτόν που το παραγγέλνει και σε αυτούς που το εκπονούν. Πράγματι λοιπόν, είχαμε και έχουμε στα χέρια μας ένα σχέδιο. Όμως θέσαμε περισσότερα ερωτήματα, ζητήσαμε να διερευνηθούν περισσότερες διαστάσεις και άρα η δουλειά συνεχίζεται και θα συνεχιστεί όλο αυτό το μήνα. Και έχουμε την αίσθηση ότι το τελικό πόρισμα θα μας παραδοθεί στα τέλη αυτού του μήνα και μετά θα αποφασίσουμε πώς και υπό ποιες προϋποθέσεις θα ανακοινώσουμε ή όχι τα βασικά στοιχεία που περιέχει. Διότι η κυβέρνηση δεν έχει υποχρέωση να ανακοινώσει τις διαφορετικές επιλογές που της προτείνονται. Υποχρέωση έχει η κυβέρνηση να ανακοινώσει τις αποφάσεις της. Από εκεί και πέρα με μια διάθεση διαφάνειας μπορούμε να δώσουμε κάποια περισσότερα στοιχεία.
ΕΛΛΙΣ (ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ, ΑΝΤΕΝΝΑ TV). (Διευκρίνηση από το βάθος που δεν ακούγεται καλά για το ότι ο κ Γιούνκερ δεν χρησιμοποίησε την λέξη πρώην στην αναφορά του για κάποιον έλληνα Π/Θ).
ΥΠΟΥΡΓΟΣ: Νομίζω πως είναι απολύτως σαφές ακόμη και χωρίς την λέξη πρώην ότι ο κ. Γιούνκερ δεν αναφέρεται στον κ. Παπανδρέου άλλα σε προηγούμενο Π/Θ. Και όλοι νομίζω μπορούμε να φανταστούμε σε ποιον αναφέρεται.
ΠΑΠΑΘΑΝΑΣΙΟΥ (ΕΡΤ): κ. Υπουργέ, πρώτον θα ήθελα να μας πείτε σε ποια φάση βρίσκεται το θέμα του επαναπατρισμού των ξένων κεφαλαίων που έχουν βγει το τελευταίο διάστημα στο εξωτερικό και δεύτερον θα έχετε ενημερωθεί από αρμόδιες πηγές ότι υπάρχει μια δυστοκία, θα τη χαρακτήριζα, ως προς την συγκρότηση της συμβουλευτικής επιτροπής, του Αdvisory Board που θέλει η κυβέρνηση να συγκροτήσει με την Ομογένεια για την προσέκλυση ξένων επενδύσεων. Μάλιστα πολλοί ομογενείς λένε ότι χάνεται ο ενθουσιασμός και η δυναμική σε μια φάση που είναι αναγκαία για την προσέλκυση ξένων κεφαλαίων για την χώρα. Ποια είναι τα χαρακτηριστικά που θα πρέπει να έχει αυτή η επιτροπή και σε ποια κατεύθυνση πρέπει να κινηθεί;
ΥΠΟΥΡΓΟΣ: Ως προς το δεύτερο ερώτημα, δεν έχω την εικόνα ότι υπάρχει κάποια δυστοκία. Για τα χαρακτηριστικά μιας τέτοιας επιτροπής θα έλεγα ότι πρέπει να αποτελείται από πρόσωπα κύρους που να έχουν έξωθεν καλή μαρτυρία και μια ανεξάρτητη φωνή για να αξιολογούν και να εισηγούνται επενδύσεις για τη χώρα.
Ως προς το πρώτο ζήτημα, υπάρχει όπως γνωρίζετε η πρόβλεψη στο νόμο για τον επαναπατρισμό των κεφαλαίων. Δεν έχω την πλήρη εικόνα για το τι έχει αποφέρει. Δεν έχει αποφέρει πολλά πράγματα και αυτό για δύο λόγους: ο ένας έχει να κάνει με συγκεκριμένες λεπτομέρειες του νόμου οι οποίες διευκρινίστηκαν σε μία εγκύκλιο, αλλά το πιο σημαντικό είναι ότι ο νόμος αυτός ήρθε σε μία εποχή που υπήρχε ακόμα πολύ μεγάλη αστάθεια γύρω από τις προοπτικές της χώρας μας και αυτό απέτρεψε παρόμοιο επαναπατρισμό. Σε κάθε περίπτωση, η περίοδος αυτής της αστάθειας τελειώνει και νομίζω πως η μεταστροφή σε θετικό πρόσημο των καταθέσεων που είδαμε το μήνα Σεπτέμβριο είναι μία πολύ θετική ένδειξη σ’ αυτή την κατεύθυνση.
Θα πάρουμε άλλη μία ερώτηση και θα κλείσουμε.
ΕΡΩΤΗΣΗ: Συναντηθήκατε με εκπροσώπους οίκων αξιολόγησης;
ΥΠΟΥΡΓΟΣ: Είχαμε μία συζήτηση με τον οίκο αξιολόγησης Moody’s χθες και έχουμε μία δεύτερη συζήτηση με τον οίκο αξιολόγησης Standard and Poor’s αύριο.
ΕΡΩΤΗΣΗ: Θα μου επιτρέψετε μία διευκρίνηση. Είπατε προηγουμένως πως έχετε μία γενική ενημέρωση για συζητήσεις που γίνονται μεταξύ τραπεζών προφανώς για συγχωνεύσεις στον ιδιωτικό τομέα. Επειδή τελευταία κυκλοφορεί πάρα πολύ, είναι της μόδας στην Αθήνα, αλλά επειδή όλες οι τράπεζες διαψεύδουν τις συζητήσεις, μήπως θέλετε να μας φωτίστε λίγο γιατί έχουμε αποπροσανατολιστεί
ΥΠΟΥΡΓΟΣ: Αντιλαμβάνεστε απολύτως ότι δεν πρόκειται να μπω σ’ αυτή στη συζήτηση. Να το ξεκαθαρίσω όμως για να μην υπάρχουν παρεξηγήσεις, η ενημέρωση είναι πολύ γενικού χαρακτήρα και στο βαθμό που πολύς κόσμος μιλάει με πάρα πολύ κόσμο, δεν προσφέρει τίποτε το ιδιαίτερο. Δεν είναι δουλειά μου να έχω μία πιο συγκεκριμένη ενημέρωση για όρους ή διαδικασίες. Οι Τράπεζες οι ιδιωτικές θα κάνουν τις συζητήσεις μεταξύ τους και αν υπάρξει κάποιο φως και κάποιες αποφάσεις θα ανακοινωθούν κανονικά.
Άλλη μία ερώτηση από κάποιους που δεν έχουν τοποθετηθεί; Παρακαλώ.
ΕΡΩΤΗΣΗ: Επειδή είμαστε στην Ουάσιγκτον και στο ΔΝΤ θα ήθελα, αν ήταν να κλείσουμε με αυτή την ερώτηση, από τις συζητήσεις και τις διεθνείς εξελίξεις και την πορεία της διεθνούς οικονομίας για τους κινδύνους που την περιβάλλουν και που μας αφορούν, ποιος κατά τη γνώμη σας είναι ο κίνδυνος τον οποίο πρέπει να προσέχουμε, εσείς ως κυβέρνηση και εμείς ως πολίτες;
ΥΠΟΥΡΓΟΣ: Ξέρετε, οι συζητήσεις αυτές τις μέρες περιστρέφονται κυρίως από δύο ζητήματα. Το πρώτο είναι οι προοπτικές της διεθνούς οικονομίας και ο κίνδυνος μίας δεύτερης ύφεσης. Εγώ είμαι από αυτούς που πιστεύουν ότι αυτός ο κίνδυνος ξεπερνιέται, παρά το γεγονός πως δεν έχουμε ακόμα πάρα πολλά έντονα σημεία να μας κάνουν να το πούμε με μεγάλη σιγουριά. Η δεύτερη συζήτηση έχει να κάνει γύρω από τις συναλλαγματικές ισοτιμίες. Η συζήτηση αυτή είναι μία συζήτηση σε εξέλιξη. Εγώ τουλάχιστον δεν περίμενα να παρθούν κάποιες αποφάσεις αυτό το τριήμερο στο ζήτημα αυτό. Είναι μία συζήτηση η οποία χρειάζεται και ένα λίγο πιο διευρυμένο φακό, διότι το θέμα των συναλλαγματικών ισοτιμιών δεν μπορεί να ειδωθεί και άρα η συζήτηση μέσα από ένα πολυμερές πλαίσιο όπως είναι αυτό του ΔΝΤ δεν μπορεί να ειδωθεί χωρίς μία ευρύτερη συζήτηση για τις οικονομικές σχέσεις ανάμεσα στα διαφορετικά μπλοκ, τις αναδυόμενες χώρες, το ρόλο που διεκδικούν κ.ο.κ. Δεν είναι απλώς μία διαπραγμάτευση για το που θα «κάτσει» η σχέση ανάμεσα στις διαφορετικές ισοτιμίες αλλά μία συζήτηση για το πως όλοι φανταζόμαστε ότι θα εξελιχτούν τα επόμενα χρόνια το διεθνές νομισματικό σύστημα
ΕΡΩΤΗΣΗ: Πιστεύετε ότι είναι εύλογη η πίεση προς την Κίνα να ανατιμήσει το γιουάν; Τέθηκε και στο ντιμπέιτ που είχατε προχθές
ΥΠΟΥΡΓΟΣ: Είμαι Υπουργός Οικονομικών μίας εκ των χωρών της ευρωζώνης. Η ευρωζώνη στα ζητήματα των συναλλαγματικών ισοτιμιών μιλάει με μία φωνή και αυτή είναι η φωνή του Προέδρου της. Οι Υπουργοί των Οικονομικών της Ευρωζώνης δεν τοποθετούνται πάνω στα ζητήματα των συναλλαγματικών ισοτιμιών.
Παρακαλώ, τελευταία ερώτηση
ΕΡΩΤΗΣΗ: Την τριετία 2013 – 2015, η Ελλάδα θα έχει ανάγκη να καλύψει 80 με 90 δις ευρώ, από λήξεις ομολόγων, πληρωμές τόκων και αποπληρωμή των δανείων της τρόικα. Πολλοί υποστηρίζουν ότι είναι αδύνατον η Ελλάδα να σηκώσει τα λεφτά αυτά από τις αγορές που αντιστοιχούν στο εν τρίτο του ΑΕΠ και θα πρέπει να επιμηκυνθεί ο χρόνος αποπληρωμής των δανείων της τρόικας. Εσείς τι λέτε;
ΥΠΟΥΡΓΟΣ: Εγώ λεω και εμείς λέμε ως κυβέρνηση ότι ο συνδυασμός σημαντικών πρωτογενών πλεονασμάτων μαζί με την αύξηση της μεγέθυνσης στη χώρα, ως αποτέλεσμα των μεγάλων αλλαγών που γίνονται, δημιουργούν ένα περιβάλλον εμπιστοσύνης μέσα από το οποίο η Ελλάδα μπορεί να αντλήσει τα κεφάλαια που χρειάζονται για να ξεπεράσει ακόμη και τις χρονιές που όλοι αντιλαμβανόμαστε ότι είναι πιο δύσκολες από άλλες.
Το έχει κάνει και στο παρελθόν με ποσά κοντά σ’ αυτά που λέτε και άρα δεν υπάρχει κανένας λόγος, είναι λίγο μεγαλύτερα από ποσά που έχουμε κάνει και στο παρελθόν, που έχουμε σηκώσει στις αγορές, άρα δεν υπάρχει κανένας λόγος για να πιστεύω πως δεν μπορούμε να το κάνουμε και πάλι.
Ευχαριστώ πάρα πολύ
