Του Stefan Meister, European Council of Foreign Affairs
Η διαμάχη μεταξύ της Ρωσίας και των ΗΠΑ για τη Συρία έχει δύο διαστάσεις: μία συναισθηματική και μία πραγματική. Δυστυχώς, τα συναισθήματα φαίνεται να είναι το καθοριστικό χαρακτηριστικά για την ώρα. Σε συναισθηματικό επίπεδο η Ρωσία θέλει από τις ΗΠΑ να αναγνωρίσουν ότι είναι ακόμη ένας σημαντικός παίκτης στη διεθνή πολιτική σκηνή.
Πρόκειται για το γόητρο: Η Ρωσία θέλει να θεωρηθεί ως ένα πραγματικό αντίβαρο στην Ουάσιγκτον. Και από τη στιγμή που η Ρωσία δεν ήταν σε θέση να επηρεάσει τις εξελίξεις στη Συρία, εμποδίζει τα ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας ως επίδειξη δύναμης. Η αμερικανική κυβέρνηση του Barack Obama σκοπεύει να αποδείξει το αντίθετο: χρησιμοποιώντας τη Συρία, ο Obama ελπίζει να εκθέσει τη Ρωσία ως μια δύναμη δεύτερης τάξης με περιορισμένη επιρροή σε διεθνές επίπεδο. Ο Obama θέλει να δείξει ότι ο Putin είναι πολύ κοντά σε απολυταρχικούς ηγέτες και ιδεολογίες. Και μην ξεχνάτε το εσωτερικό μέτωπο. Εδώ, ο Αμερικανός πρόεδρος ελπίζει ότι αυτή η σκληρή στάση του θα γίνει θετικά αποδεκτή.
Και για τους δύο ηγέτες, η εγχώρια κατάσταση στις χώρες τους, εμποδίζει μια πιο διαλλακτική στάση. Και οι δύο δέχονται πιέσεις στο εσωτερικό και προσπαθούν να χρησιμοποιούν τη διεθνή σκηνή για να εμφανιστούν ως σκληρή. Και δυστυχώς η διαμάχη στη Συρία έχει γίνει πεδίο μάχης τους. Η κατάσταση του Putin είναι λιγότερο άνετη από ό,τι στο τέλος της δεύτερης θητείας του το 2008: η υποστήριξή του μειώνεται. Έχει χάσει την αίσθηση του άτρωτου στη διάρκεια των μεγάλων διαδηλώσεων το 2011 και 2012. Επιπλέον, ο αντιαμερικανισμός είναι πολύ διαδεδομένος μεταξύ των Ρώσων, και η αντιπαράθεση με τις ΗΠΑ για το θέμα της Συρίας μάλλον δεν πηγαίνει πολύ καλά. Ο Barack Obama αντιμετωπίζει επίσης μια εγχώρια κρίση αναφορικά με τον εθνικό προϋπολογισμό, το πολιτικό αδιέξοδο στην Ουάσιγκτον και την ανικανότητά του να εκπληρώσει τις υψηλές προσδοκίες που έχουν καρφωθεί επάνω του. Η απογοήτευση του Obama με τον Putin για την έλλειψη προόδου στον «επαναπροσδιορισμό της πολιτικής», που ξεκίνησε με τον πρώην πρόεδρο Medvedev, έχει διαχυθεί σε μια απροκάλυπτη εχθρότητα με την ολοένα και πιο αυταρχική γραμμή του Κρεμλίνου.
Στο πραγματικό επίπεδο, υπάρχουν επίσης βασικές διαφορές μεταξύ των ΗΠΑ και της Ρωσίας: τα δεινά του λαού της Συρίας μόλις και μετά βίας εμφανίζονται στο ρωσικό δημόσιο λόγο. Η Ρωσία ανησυχεί βαθιά για οποιαδήποτε αποσταθεροποίηση της περιοχής που μπορεί να προκληθεί από έναν ακόμη πόλεμο. Μια άλλη ανησυχία είναι ότι η μεταβίβαση όπλων στους Σύριους αντάρτες, θα ενισχύσει τις ισλαμικές τρομοκρατικές ομάδες. Και τι θα γίνει μετά από μια στρατιωτική επίθεση από τις δυτικές δυνάμεις; Μια περαιτέρω αποσταθεροποίηση της περιοχής όπως στο Ιράκ ή τη Λιβύη; Την ίδια στιγμή, πολλοί Ρώσοι πιστεύουν ότι οι ΗΠΑ και οι δυτικοί εταίροι τους θα προσπαθήσουν να εκμεταλλευτούν τη διαμάχη για να κερδίσουν μεγαλύτερη επιρροή στην περιοχή. Σε γενικές γραμμές, η Ρωσία είναι εναντίον διεθνών επεμβάσεων καθώς υπονομεύουν την κυριαρχία ανεξάρτητων κρατών. Στις ΗΠΑ όπως σε όλες σχεδόν τις δυτικές χώρες, το δράμα της συριακής κοινωνίας είναι το κύριο επίκεντρο της συζήτησης. Η πίεση της κοινής γνώμης στους δυτικούς πολιτικούς «να κάνουν κάτι», τους ωθεί να δράσουν ακόμη κι αν είναι απρόθυμοι να το κάνουν. Την ίδια στιγμή, υπάρχουν πολλά παραδείγματα στο παρελθόν στα οποία η Δύση έδρασε πολύ αργά ή και καθόλου, που σημαίνει ότι σε κάποιες δυτικές χώρες η προθυμία για επέμβαση είναι μεγαλύτερη από ό,τι στη Ρωσία.
Ήταν λάθος του Barack Obama να μην συναντήσει τον Vladimir Putin την παραμονή της συνόδου της G20. Θα έπρεπε να είχε μάθει από τη δική του «reset policy», η οποία ήταν μια ρητορική αλλαγή προς συνδιαλλαγή με τη Ρωσία και κατέληξε στη Συνθήκη Νέας Αρχής. Αλλά για να τιμωρήσει τον Putin, επειδή και μόνο δεν είναι ο Dmitri Medvedev, έχει καταστρέψει την ευκαιρία να βρει οποιονδήποτε συμβιβασμό με τη Ρωσία και αγνοεί τις πολιτικές πραγματικότητες στη Ρωσία. Η ακύρωση της συνάντησης είναι επίσης μια χαμένη ευκαιρία να ασκήσει απευθείας κριτική στον Putin για τον αυταρχικό του ρόλο, πρόσωπο με πρόσωπο.
Αλλά αυτή η μάχη πρώτα από όλα υπονομεύει τα Ηνωμένα Έθνη και τη διεθνή διαχείριση συγκρούσεων, και δεν θα βοηθήσει τους Σύριους πολίτες. Στρέφει ξανά τη διεθνή προσοχή από τη Συρία στη σύγκρουση μεταξύ Ρωσίας και ΗΠΑ. Και τι γίνεται με την ΕΕ; Οι ηγέτες της ΕΕ είναι για άλλη μία φορά διχασμένη σε ένα στρατόπεδο υπέρ της επέμβασης (Γαλλία) και στο στρατόπεδο των σκεπτικιστών (πρώτη από όλους η Γερμανία). Ακόμη χειρότερα, ο Putin προσπαθεί να εκμεταλλευτεί αυτή τη διαίρεση για να λάβει την ευρωπαϊκή στήριξη προκειμένου να νομιμοποιήσει τη δική του θέση. Όσο η ΕΕ δεν έχει λειτουργική Ενιαία Εξωτερική Πολιτική και Ασφάλεια, θα παραμένει θεατής, ενώ η Ρωσία και οι ΗΠΑ παλεύουν εις βάρος του συριακού λαού.
Μπορείτε να δείτε το κείμενο εδώ
Πηγή:www.capital.gr
