Η ζωή με την ελπίδα
Του Σταύρου Τζίμα
Εως χθες το βράδυ που γράφονταν τούτες οι γραμμές, η συρροή προσφύγων και μεταναστών συνεχιζόταν με αμείωτη ένταση στην Ειδομένη. Με ό,τι μπορούσαν ανηφόριζαν προς τα σύνορα, γυναικόπαιδα, υπερήλικες, άτομα με ειδικές ανάγκες, έφηβοι και μεγαλύτεροι. Με ταξί, λεωφορεία, πολλοί με τα πόδια. Φιγούρες μέσα στη νύχτα έβγαιναν από τα χωράφια σχηματίζοντας καραβάνια στην εθνική οδό. Ολοι έσπευδαν να προλάβουν και σήμερα, αύριο, την Κυριακή θα γίνουν πιο πολλοί· ο κάμπος στο διάσελο της συνοριακή διάβασης προς τα Σκόπια δεν θα χωράει άλλους. Να προλάβουν τι;
Να είναι έτοιμοι, όσο πιο σιμά στον φράχτη μπορέσουν, τη μεγάλη, για εκείνους, ημέρα, τη Δευτέρα 7 Μαρτίου. Να ακούσουν εκεί τη χαρμόσυνη είδηση ότι στις Βρυξέλλες οι Ευρωπαίοι ηγέτες αποφάσισαν να ανοίξουν τα σύνορα της FYROM και να είναι στους πρώτους, που θα ορμήσουν στον φράχτη και θα κάνουν το μεγάλο βήμα προς τη σωτηρία. Με αυτή την ελπίδα ζουν τούτες τις ώρες οι χιλιάδες αυτοί άνθρωποι που παραμένουν εγκλωβισμένοι στην Ελλάδα και εκείνοι, που βιάζονται να φύγουν από την Τουρκία και περάσουν τη θάλασσα του Αιγαίου. Αυτό είναι το «άστρο» που οδηγεί τα βήματά τους τις νύχτες σε όσους, χωρίς χρήματα πλέον, πεζοπορούν στη βροχή και στο κρύο για να προλάβουν να προωθηθούν στην Ειδομένη.
Το πώς θα εξελιχθούν τα πράγματα στη σύνοδο της Δευτέρας είναι μάλλον πρόωρο να προβλέψει κανείς. Πληροφορίες από τις Βρυξέλλες και το Βερολίνο αναφέρουν ότι οι ηγέτες θα επιδιώξουν μείωση των ροών από την Τουρκία, υλοποίηση και συμφωνία για κατανομή των προσφύγων στις χώρες της Ε.Ε. με συμμετοχή στη διασπορά και αυτών των Βαλκανίων, και μια γενναία οικονομική βοήθεια στην Ελλάδα, που κατά τα φαινόμενα θα επωμισθεί και το βαρύτερο φορτίο. Κάποιες πρωτοβουλίες και κινήσεις ενόψει της συνόδου, ωστόσο, εκπέμπουν αντιφατικά μηνύματα: από τη μία ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου περιοδεύει στις χώρες του βαλκανικού διαδρόμου για να διαμορφώσει κλίμα σύνθεσης και συναίνεσης στο προσφυγικό και, από την άλλη, στο Βελιγράδι οι αρχηγοί των αστυνομιών των ενδιάμεσων χωρών αποφασίζουν να σκληρύνουν τα μέτρα φρούρησης στα σύνορά τους.
Για τους «Αθλιους της Ειδομένης» κι εκείνους που τούτες τις ώρες κατευθύνονται στα σύνορα, ελάχιστη σημασία έχουν όλα αυτά. Εκείνο που περιμένουν να ακούσουν τη Δευτέρα είναι ότι οι ισχυροί της Ευρώπης ανοίγουν «εδώ και τώρα» τα σύνορα. Και το ερώτημα που πλανάται στη μεθόριο είναι πώς θα αντιδράσουν σε περίπτωση κατά την οποία η απόφαση της συνόδου δεν θα ικανοποιεί, τουλάχιστον άμεσα, το αίτημά τους, κάτι που θεωρείται πολύ πιθανό. Ο πάντες πλέον φοβούνται πως επίκειται σύρραξη με γκρέμισμα του μεταλλικού φράχτη και μαζική εισβολή στα έδαφος της FYROM, με κίνδυνο να χυθεί αίμα. Και σε μια τέτοια περίπτωση, η διεθνής κατακραυγή θα στραφεί εναντίον της Ελλάδας, που τους επέτρεψε να προσεγγίσουν και να συγκεντρωθούν στα σύνορά της.
