Έυνοεί την Ελλάδα η μετακίνηση του Βολφγκανγκ Σόιμπλε;
Εκείνοι που πανηγυρίζουν για την επικείμενη αποχώρηση του Βόλφγκανγκ Σόιμπλε από το γερμανικό υπουργείο Οικονομικών πρέπει να αφήσουν στην άκρη τη σαμπάνια.
Ο διάδοχός του δεν μπορεί να είναι τόσο δύστροπος, αλλά οι νότιοι ευρωπαίοι – και περισσότερο οι έλληνες – δεν πρέπει να περιμένουν καλύτερη μεταχείριση.
Ο Σόιμπλε διατήρησε ευρύ φάσμα θέσεων από τότε που εκλέχτηκε για πρώτη φορά στο γερμανικό κοινοβούλιο το 1972. Υπήρξε υπουργός Εσωτερικών, επικεφαλής του προσωπικού του καγκελαρίου και επικεφαλής της Χριστιανοδημοκρατικής Ένωσης, του κόμματος που τώρα ηγείται η καγκελάριος Άνγκελα Μέρκελ. Παραλίγο να γίνει πρόεδρος σε ένα σημείο και καγκελάριος σε άλλο. Μόνο ένας από τους προκατόχους του μετά το Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο στο υπουργείο Οικονομικών έχει υπηρετήσει περισσότερο από τα οκτώ χρόνια του και όχι πολύ. Αλλά ο Σόιμπλε έχει υπηρετήσει πάντα το κόμμα του σε οποιαδήποτε θέση θα μπορούσε να προσφέρει και θα είναι ακόμα μια επιβλητική φιγούρα ως πρόεδρος του κοινοβουλίου, τυπικά ο δεύτερος ανώτερος αξιωματούχος στη Γερμανία μετά τον πρόεδρο, λίγο πριν από τον καγκελάριο.
Η προτεσταντική φιλοσοφία πολιτικής υπηρεσίας του Σόιμπλε είναι σημαντική για την κατανόηση της θητείας του ως υπουργός Οικονομικών. Φυσικά, χρειάστηκε προσωπική πεποίθηση για να κατευθύνει την ακλόνητη πορεία λιτότητας, ισορροπημένους προϋπολογισμούς και σεβασμό των κανόνων. Ο Σόιμπλε εκπαιδεύτηκε στο Πανεπιστήμιο του Φράιμπουργκ, όπου ο ορντολιμπεραλισμός αναπτύχθηκε τη δεκαετία του 1930 μέχρι τη δεκαετία του 1950. Αυτή η θεωρία πάντρεψε μια φιλελεύθερη προσέγγιση υπέρ της αγοράς με ένα ισχυρό κράτος, ο ρόλος του οποίου είναι να διατηρήσει ένα υψηλό επίπεδο κοινωνικής ασφάλισης. Ο ορντολιμπεραλισμός έχει εξασθενήσει κάπως από τη δεκαετία του ’70, αλλά εξακολουθεί να επηρεάζει μεγάλο μέρος της γερμανικής οικονομικής σκέψης, και ο Σόιμπλε ήταν κοντά στις καταβολές του στα διαμορφωτικά του χρόνια. Ως υπουργός οικονομικών αργά στη ζωή του, έτεινε να κλίνει προς την πρόθεση «όρντο». Κάποτε ομολόγησε στον αδελφό του: «Όσο μεγαλύτερος γίνομαι και όσο περισσότερα βλέπω σαν υπουργό Οικονομικών, τόσο πιο δύσπιστος γίνομαι για τον καπιταλισμό».
Σε γενικές γραμμές, όμως, ο Σόιμπλε απλώς υποστήριξε την παραδοσιακή πολιτική γραμμή του κόμματός του, η οποία ήταν προφανής πολύ πριν αναλάβει την δουλειά του υπουργού Οικονομικών – καθώς συζητούνταν τα οικονομικά θεμέλια της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της ευρωζώνης. Ο Μάρκους Μπρουνερμάιερ, ο Χάρολντ Τζέιμς και ο Ζαν-Πιέρ Λαντό περιέγραψαν το «χάσμα Ρήνου» μεταξύ της επεκτατικής, υπέρ της ενίσχυσης Γαλλίας και της λάτρης των κανόνων Γερμανίας στο πρόσφατο βιβλίο τους «Το ευρώ και η μάχη των ιδεών». Περισσότερο συνταγματικός δικηγόρος παρά οικονομολόγος (αν και με εκπαίδευση στην οικονομία, επίσης), ο Σόιμπλε διατήρησε τη συνέχεια όσο καλύτερα μπορούσε. Η μονομερής πειθαρχία του ήταν το μεγαλύτερο πλεονέκτημά του για τη Μέρκελ, την οποία υπηρέτησε πιστά, αν και τον είχε ξεγελάσει πολιτικά, όταν ο Χέλμουτ Κολ αναγκάστηκε να παραιτηθεί από την ηγεσία του κόμματος το 1998.
Αυτό δεν είναι το τέλος της εποχής Σόιμπλε στην πολιτική. Φέτος, μάλιστα, το κοινοβούλιο τροποποίησε τους κανόνες του, ώστε να μπορέσει να ανοίξει την πρώτη του σύνοδο μετά τις εκλογές ως το μέλος με τη μεγαλύτερη θητεία. Ως τώρα, ο παλαιότερος νομοθέτης είχε την τιμή, αλλά το 2017, θα ήταν μέλος της Εναλλακτικής για τη Γερμανία (AfD) – και το γερμανικό κατεστημένο δε θα μπορούσε να το επιτρέψει. Έπαιξε τον ρήγα μπαστούνι: τον Σόιμπλε. Τώρα που το κοινοβούλιο περιλαμβάνει μια ατίθαση ομάδα εθνικιστών που εκλέχθηκαν με το AfD και μια σοσιαλδημοκρατική φατρία που είναι αποφασισμένη να αντιταχθεί στη Μέρκελ, ο Σόιμπλε είναι σε καλύτερη θέση να βοηθήσει τον καγκελάριο και το CDU. Η τήρηση της συζήτησης υπό έλεγχο είναι ξαφνικά σημαντική, και ο Σόιμπλε είναι ένας βράχος με σθένος, αποπνέοντας μια «φυσική εξουσία», όπως σημείωσε ο φιλελεύθερος ηγέτης των Ελεύθερων Δημοκρατών Κρίστιαν Λίντνερ σε ένα tweet υποστηρίζοντας τη μετάθεση του Σόιμπλε.
Το ότι η Μέρκελ είναι πρόθυμη να μετακινήσει τον Σόιμπλε από τη θέση του υπουργού Οικονομικών δείχνει τη σοβαρότητα της πρόθεσής της να οικοδομήσει μια σταθερή συμμαχία με το FDP και τους Πράσινους. Αλλά το υπουργείο Οικονομικών πιθανότατα θα πάει στο FDP, το οποίο κέρδισε περισσότερες ψήφους στις εκλογές από ό, τι οι Πράσινοι, και κατέστησε σαφή τη φιλοδοξία του να εξασφαλίσει τη θέση των χρηματοοικονομικών ακόμη και πριν τελειώσει η προεκλογική εκστρατεία. Δυστυχώς για την Ελλάδα και τα άλλα νοτιοευρωπαϊκά έθνη που επιδιώκουν οικονομική βοήθεια, οι πιθανοί υποψήφιοι του κόμματος είναι πιθανό να είναι τόσο αυστηροί όσο και ο Σόιμπλε. Το FDP δεν είναι ορντολιμπεραλιστικό – είναι απροκάλυπτα νεοφιλελεύθερο. Είναι αντίθετο με τα δημοσιονομικά κίνητρα, τις διαγραφές χρεών, τις μεταφορές γερμανικών χρημάτων στις γειτονικές χώρες και τα δημοσιονομικά ελλείμματα και η αντίθεσή του έχει λιγότερη σχέση με τη συνέχιση απ ‘ό, τι του Σόιμπλε: είναι θέμα αρχής.
Μπορούσε να περιμένει κανείς από τον Σόιμπλε να επιδιώξει συμβιβασμό στο πλαίσιο των καθιερωμένων κανόνων. Η δημιουργία του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας, για παράδειγμα, ήταν ένας τέτοιος συμβιβασμός, ο οποίος επέτρεψε τη μεταφορά οικονομικής φήμης στις προβληματικές οικονομίες χωρίς την άμεση μεταφορά των χρημάτων των φορολογουμένων. Στο FDP δεν αρέσει ο ΕΜΣ, το κατηγορεί ως απατηλό τέχνασμα. Η πίστη των ηγετών τους στον καπιταλισμό είναι ισχυρότερη από του Σόιμπλε, η πίστη τους στην αλληλεγγύη είναι ασθενέστερη. Το FDP θέλει να κυνηγήσει τις χώρες της ΕΕ που δεν τηρούν τις δημοσιονομικές δεσμεύσεις τους. Ο Σόιμπλε ήταν πρόθυμος να τους δώσει ένα διάλειμμα. Οι συνεργάτες του στο Eurogroup ήξεραν ότι ήταν δύσκολο να ευχαριστήσουν τον Σόιμπλε, αλλά συνήθισαν το δριμύ του στυλ και έμαθαν πώς να δουλεύουν μαζί του. Αυτό μπορεί να είναι πιο δύσκολο με έναν υπουργό του FDP, ο οποίος, τουλάχιστον αρχικά, είναι πιθανό να είναι περισσότερο ζηλωτής, και όχι απλά ακόλουθος της παράδοσης όπως ο Σόιμπλε. Είναι πιθανό οι νοτιοευρωπαίοι να νοσταλγήσουν τον Σόιμπλε σύντομα
Περισσότερες δημοσιεύσεις της κατηγορίας Άρθρα ΕΔΩ
