Ἡ αἰτιώδης συνάφεια καί το πολύνεκρο δυστύχημα.
Γράφει ο Μανώλης Κοττάκης,
Ο ΡΑΔΙΟΦΩΝΙΚΟΣ ΛΟΓΟΣ εἶναι ἀπείρως ἑλκυστικότερος ἀπό τόν τηλεοπτικό. Καί τοῦτο, διότι στήν τηλεόραση σέ ἀποσπᾶ ἡ εἰκόνα τοῦ ὁμιλοῦντος, ἐνῷ στό ραδιόφωνο ἐπικεντρώνεσαι στό ἠχόχρωμα τῆς φωνῆς του.
Ἀκόμη καί στίς ἀνάσες του. Ὑπό αὐτήν τήν ἔννοια ἦταν ἐξόχως ἐνδιαφέρουσα ἡ χθεσινή συνέντευξη τοῦ Πρωθυπουργοῦ Κυριάκου Μητσοτάκη στόν ραδιοφωνικό σταθμό «Σκάι» στήν ἐκπομπή τοῦ Ἄρη Πορτοσάλτε. Καθ’ ὅλη τήν διάρκεια αὐτῆς, ὁ τόνος τῆς φωνῆς τοῦ Πρωθυπουργοῦ ἦταν σταθερός καί γεμᾶτος αὐτοπεποίθηση. Ἐνέπνεε σιγουριά. Καθ’ ὅλη τήν διάρκεια, ἐκτός ἀπό μία στιγμή. Ὅταν κλήθηκε παρεμπιπτόντως νά ἀναφερθεῖ καί στήν ὑπόθεση τοῦ τραγικοῦ δυστυχήματος τῶν Τεμπῶν. Προηγουμένως ὁ κύριος Μητσοτάκης εἶχε ἀνακοινώσει τήν πρόθεση τῆς Κυβερνήσεώς του νά διαθέσει ποσό 350 ἑκατομμυρίων εὐρώ ὑπό μορφή ἐπιδομάτων σέ εὐάλωτες κοινωνικές ὁμάδες, ἰδιαίτερα οἰκογένειες μέ παιδιά καί συνταξιούχους. Κάτι πού πρέπει νά τοῦ πιστωθεῖ. Ἀκόμα κι ἀπό ἐμᾶς τούς …γκρινιάρηδες. Δείχνει μία συνέπεια ὡς πρός αὐτό. Ὅπως πρέπει νά τοῦ πιστωθεῖ ἡ ἀποφασιστικότητά του γιά τούς ἐλεύθερους ἐπαγγελματίες, ἀνεξαρτήτως συμφωνίας ἤ διαφωνίας γιά τό ὁριζόντιο μέτρο. Μολονότι ἰσχυρίστηκε, ἀνακριβῶς, ὅτι εἶχε ἀναφερθεῖ στήν πρόθεσή του νά τούς φορολογήσει προεκλογικά. Οἱ γενικόλογες πράγματι διακηρύξεις τοῦ Πρωθυπουργοῦ προεκλογικῶς, ὅτι θά καταπολεμήσει τήν φοροδιαφυγή, ἔγιναν, ἀλλά δέν ἐξειδικεύθηκαν στούς ἐλεύθερους ἐπαγγελματίες, καί αὐτό προκύπτει εὐθέως καί ἀπό τό περιεχόμενο τοῦ προγράμματος τῆς Νέας Δημοκρατίας πού παρουσίασε ὁ κύριος Σκέρτσος στό Ἵδρυμα Μείζονος Ἑλληνισμοῦ.
Ὡστόσο, πρέπει νά ἀναγνωρίσουμε ὅτι ἡ γενική κατεύθυνση τῆς κυβερνητικῆς ἀποφάσεως εἶναι σωστή, καθώς, σύμφωνα μέ τό Σύνταγμα, ἕκαστος συμμετέχει στά βάρη τοῦ προϋπολογισμοῦ ἀνάλογα μέ τήν φοροδοτική του ἱκανότητα. Ὁ Πρωθυπουργός ἀποκάλυψε μάλιστα ὅτι τό πλαφόν τῶν 10.940€ πού θέτει ὡς τεκμαρτό εἰσόδημα γιά τήν φορολόγησή τους θά ἔχει ὡς ἀποτέλεσμα νά μήν εἰσπράττουν στό μέλλον ἐπιδόματα καί ἐλάχιστο ἐγγυημένο εἰσόδημα. Ἄν αὐτό συμβαίνει, δικαίως τούς ἀφαιρεῖ τήν δυνατότητα. Ἀλλά θά ἦταν ἀκόμα πιό δίκαιο γιά τήν Κυβέρνηση νά συμπεριφέρεται μέ τόν ἴδιο τρόπο καί σέ ὅλες τίς κατηγορίες φορολογουμένων, ἀνεξαρτήτως τάξεως. Διότι ὑπάρχει καί μία κατηγορία φίλων της πού ἐνῷ πλήρωναν μέχρι πρό τινος ἐθελοντικῶς εἰσφορά 10%, τό καλοκαίρι ἀθόρυβα τῆς τό μείωσε στό 5%. Ἐν πάσῃ περιπτώσει –over all πού λένε καί στό χωριό μας, τό ἔκτακτο ἐπίδομα ἀλληλεγγύης πού θά διανεμηθεῖ τόν Δεκέμβριο σέ συγκεκριμένες κοινωνικές ὁμάδες καί τό τεκμαρτό εἰσόδημα δημιουργοῦν ἕνα κάποιο αἴσθημα δικαιοσύνης στά κατώτερα οἰκονομικά στρώματα. Καί ἕνα φιλελεύθερο κόμμα, μέ κοινωνικό πρόσημο, πρέπει νά ἔχει στραμμένη τήν προσοχή του μονίμως ἐκεῖ.
Ὅπως σημειώσαμε ὅμως εἰσαγωγικά, ἡ σταθερότητα στόν τόνο τῆς φωνῆς τοῦ Πρωθυπουργοῦ (ὁ ὁποῖος ἐπέλεξε νά δώσει τήν ραδιοφωνική του συνέντευξη τήν ἡμέρα τῆς τηλεοπτικῆς συνεντεύξεως τοῦ ἀρχηγοῦ τῆς ἀξιωματικῆς Ἀντιπολιτεύσεως Στέφανου Κασσελάκη στόν Νῖκο Χατζηνικολάου, γιά τόν ὁποῖο δήλωσε ὅτι «τόν σέβεται καί τόν τιμᾶ»), ἔσπασε μόνο τήν στιγμή πού παρενθετικά ἀναφέρθηκε στήν ὑπόθεση τῶν Τεμπῶν.
Σέ ἐκεῖνο τό σημεῖο ὁ Πρωθυπουργός ἰσχυρίστηκε ὅτι εἶναι ἅλμα νά συνδέσει κανείς τίς ἐλλείψεις στήν σύμβαση 717 γιά τήν τηλεδιοίκηση, μέ τήν ἀπώλεια 57 ἀνθρώπινων ζωῶν στό τραγικό σιδηροδρομικό δυστύχημα. Ἦταν ἡ στιγμή στήν ὁποία ὁ κύριος Μητσοτάκης χάραξε τήν ὑπερασπιστική γραμμή τῆς πλειοψηφίας στήν Ἐξεταστική Ἐπιτροπή τῆς Βουλῆς. Ὁ ἴδιος δέν θέλησε νά παραστεῖ στό κοινοβούλιο προχθές, διότι (αὐτό συνήθως λένε οἱ ἐπικοινωνιολόγοι) οἱ πολιτικοί πρέπει νά ἀποφεύγουν τά δυσάρεστα. Ἀλλά τά δυσάρεστα, μέ τόν τρόπο τους, εἶναι πάντα ἐδῶ. Δέν φεύγουν. Πᾶς δέν πᾶς στήν Βουλή.
Ἔχει ἐνδιαφέρον αὐτή ἡ ὑπερασπιστική γραμμή πού χάραξε ὁ Πρωθυπουργός, καθώς θέλει νά ἀντιμετωπίσει κατ’ ἀρχάς τά ἐπιχειρήματα τῆς δικογραφίας τῆς εὐρωπαϊκῆς εἰσαγγελίας πού διαβιβάστηκε στήν Βουλή. Θά ἔχει ἀκόμα μεγαλύτερο ἐνδιαφέρον αὐτή ἡ γραμμή, ἐν ὄψει τῆς δικογραφίας πού ἔχει σχηματιστεῖ στήν Λάρισα ἀπό τόν ἐφέτη-ἀνακριτή καί ἡ ὁποία κάποια στιγμή μετά τόν διορισμό νέου (ὁ προηγούμενος κύριος Δασκαλόπουλος συνταξιοδοτήθηκε) θά διαβιβαστεῖ κι αὐτή στήν Βουλή. Ἔχουν ἀναφερθεῖ τά ὀνόματα ὑπουργῶν νῦν καί τέως σέ μαρτυρικές καταθέσεις καί θά λειτουργήσει τό «ἀμελλητί» τοῦ ἄρθρου 86 τοῦ Συντάγματος.
Γιατί ὅμως ἔχει ἐνδιαφέρον ὁ νομικός συλλογισμός τοῦ Πρωθυπουργοῦ; Γιατί τό ἀντίθετο, ὅτι ὑπάρχει σύνδεση 717 καί θανάτων, πρέπει νά ἀποδειχθεῖ. Δέν ξέρουμε ἄν ἡ Ἀντιπολίτευση θά καταφέρει νά τόν ἀνατρέψει. Χωρίς ἀποδείξεις τά πράγματα εἶναι δύσκολα. Ἀλλά ἐπειδή ὁ Πρωθυπουργός ἀπευθύνεται σέ πληθυσμό 10 ἑκατομμυρίων Ἑλλήνων, ἐκ τῶν ὁποίων κάποιοι 10, μετρημένοι στά δάκτυλα δύο χεριῶν, μπορεῖ νά γνωρίζουν καί κάτι διαφορετικό ἀπό αὐτό πού ὁ ἴδιος ἰσχυρίζεται, καί πιθανῶς μορφάζουν, καλό εἶναι νά ἔχουμε ὑπ’ ὄψιν μας τά ἑξῆς:
Τόσο ἡ διοίκηση τοῦ ΟΣΕ ὅσο καί ἡ διοίκηση τῆς ΤΡΑΙΝΟΣΕ εἶχαν ἐνημερώσει ἐγγράφως ἐκείνη τήν ἐποχή στό ἀνώτερο ὑψηλό ἐπίπεδο τήν Κυβέρνηση γιά τούς κινδύνους καί τά προβλήματα ἀπό τήν ἔλλειψη συντηρήσεως τοῦ σιδηροδρομικοῦ δικτύου. Μερικά ἔγγραφα μπορεῖ νά ὑπάρχουν καί στά ἀρχεῖα τοῦ Μαξίμου, ἄν ἔχουν πρωτοκολληθεῖ. Ἀποτελεῖ μυστήριο γιατί ἡ Κυβέρνηση τόν Δεκέμβριο τοῦ 2021 τίναξε στόν ἀέρα τίς συνεννοήσεις μεταξύ τῆς ΤΡΑΙΝΟΣΕ καί τοῦ ΟΣΕ, οἱ ὁποῖες εἶχαν καταλήξει σέ συμφωνία πού προέβλεπε τήν καταβολή 800 ἑκατομμυρίων εὐρώ ἐκ μέρους τῶν Ἰταλῶν σέ ἀντισταθμιστικά σέ βάθος χρόνου ἔναντι τῆς ὑποχρεώσεως τοῦ Ὀργανισμοῦ Σιδηροδρόμων Ἑλλάδος νά ἀναβαθμίσει τίς ἐγκαταστάσεις τοῦ ἀπαρχαιωμένου σιδηροδρομικοῦ δικτύου. Στό παρά πέντε τῆς ὑπογραφῆς αὐτῆς τῆς συμφωνίας κορυφαῖοι παράγοντες τῆς Κυβερνήσεως ἐπικαλέστηκαν τήν πανδημία ὡς ἀνωτέρα βία γιά νά μήν ὁλοκληρωθοῦν οἱ διαπραγματεύσεις. Καί στήν ἀπορία κρατικῶν ἀξιωματούχων τῶν σιδηροδρόμων πρός τό Μαξίμου, διεξήχθη παραμονές τοῦ νέου χρόνου 2022 ἕνα zoom μέ ὑπουργό τοῦ Μαξίμου, κορυφαῖο παράγοντα τῆς ἐποχῆς ἐκείνης, κατά τήν διάρκεια τοῦ ὁποίου ἐτέθη τό θέμα ἁρμοδίως. Γιατί τό Δημόσιο θέλει νά πετάξει τά 800 ἑκατομμύρια εὐρώ τῶν Ἰταλῶν; Ποιός λόγος ὑπάρχει; Παρά ταῦτα, ἡ συμφωνία δέν ὁλοκληρώθηκε ποτέ. Οἱ διαπραγματεύσεις ΤΡΑΙΝΟΣΕ – ΟΣΕ ἄρχισαν τό 2022 ἀπό μηδενική βάση, καί παρίστατο σέ αὐτές ὁ διευθυντής ἁρμόδιου ὑφυπουργοῦ. Πρέπει καί νά ὑπάρχουν πρακτικά, ἄν δέν ἔχουν καταστραφεῖ.
Τώρα, πῶς μετά ἀπ’ ὅλα αὐτά (πού εἶναι γνωστά σέ ἕνα μικρό ἀριθμό προσώπων τά ὁποῖα ὅμως δέν εἶναι διατεθειμένα νά χάσουν τήν ἡσυχία τους καί νά τρέχουν στά δικαστήρια), νά μήν ὑπάρχει σύνδεση μεταξύ τῆς ὀλιγωρίας γιά τήν σύμβαση 717 καί τό τραγικό σιδηροδρομικό δυστύχημα, ὄντως, αὐτό μόνον ὁ Πρωθυπουργός μπορεῖ νά τό ξέρει. Στά νομικά πάντως ὑπάρχει μία φράση γιά αὐτά: Αἰτιώδης συνάφεια. Καί ἐπειδή ὁ κύριος Μητσοτάκης, ὅπως μέ χαρά διαπίστωσα, χρησιμοποίησε μία λέξη ἀπό τό χθεσινό μας ἄρθρο στήν κατάληξη τῆς ραδιοφωνικῆς παρέμβασής του στόν «Σκάι», τήν λέξη «ἀναστοχασμός» (τήν ὁποία μοῦ τήν ἔμαθε τό 1997 ὡς Συνήγορος τοῦ Πολίτη ὁ Νικηφόρος Διαμαντοῦρος), ἄς ἀναστοχαστεῖ καί ἐκεῖνος. Ὑπάρχει ἤ δέν ὑπάρχει αἰτιώδης συνάφεια;
